در وقت ذبح حيوان و اهلال محرم بلند كردن صدا است بذكر تلبيه. بنظر
راغب: اهلال بلند كردن صدا است وقت ديدن ماه سپس در هر صدا بكار رفته است ظاهرا
راغب هلال را اصل دانسته است نه بلند كردن صدا را.
عبارتوَ ماأُهِلَبِهِ لِغَيْرِ اللَّهِچهار بار در قرآن مجيد بكار رفته و مراد از همه ذكر نام غير خدا بوقت
ذبح است. مشركان بوقت ذبح حيوان نام اصنام خود را ميبردند لذا در اسلام دستور آمد
در صورت بردن نام غير خدا ذبيحه حرام است يعنى: خدا فقط بشما اينها را حرام كرده:
ميته، خون، گوشت خوك و آنچه غير خدا بر آن ندا شده است. لام «لِغَيْرِاللَّهِ»مفيد آنست كه غرض از ندا غير خدا بوده است.
189. اهلّه
جمع هلال است. مراد از سؤال تغيير اشكال ماه و رسيدن بهلال ثانوى است. از مجمع نقل
شد: ماه را از آن هلال گويند كه مردم بهنگام ديدن آن صدا را بلند ميكنند.
راغب گفته: ماه را در شب اوّل و دوّم هلال گويند سپس آن قمر است
بىآنكه هلال گفته شود در مجمع فرموده: بقولى آنرا در شب اوّل و دوم هلال گويند و
بعد هلال گفته نميشود تا در ماه آينده بحال اوّل برگردد.
بقولى فقط در سه شب اوّل هلال است بعد از آن قمر، و بقولى تا وقتى
هلال است كه بر ظلمت شب غلبه كند و آن در شب هفتم باشد در قاموس نيز اقوال مختلف
نقل كرده است ...
بهر حال: لفظيَسْئَلُونَكَ عَنِالْأَهِلَّةِنشان ميدهد كه سؤال از هلالها بوده يعنى: اين هلال بودن ماه و باز
بعد از چندى بصورت هلال آمدن و همچنين، چه فائدهاى دارد؟
در جواب فرموده: آنها زمانها و وقتهااند براى مردم و اوقاتند براى
حجّ يعنى هلالها نشاندهنده اوقاتند.
در اينصورت جواب با سؤال مطابق است كه آنها از فائده تغييرات قمر