ثانيا: ظاهرا چشمهايشان باز مانده بود كه شخص از ديدن آنها تصوّر ميكرد بيدارند و يا پلك ميزنند و دست و پايشان را طورى حركت ميداده‌اند كه بيننده خيال ميكرده بيدارند ولى آنها در خواب بودند.

ثالثا: بطور طبيعى براست و چپ ميگرديدند و بدين جهت از پوسيدن مصون ميگشتند و اگر يكطرف بدنشان پيوسته در زمين بود حتما ميپوسيد.

رابعا: سگشان بازوهاى خود را در آستانه غار گشوده بود، بنظر ميايد كه سگشان نيز در آنحالت بخواب رفته بود و در طول آنمدت در آستانه غار بود. طبرسى از حسن مفسّر نقل كرده كه سگ 309 سال بدون طعام و شراب و بى‌آنكه بپا خيزد يا بخوابد در آستانه غار ماند. نگارنده گويد سه قسمت اول را ميشود از آيه استفاده كرد ولى اينكه سگ در اين مدت نخوابيد بدون دليل است.

مكرّر نقل كرده‌اند كه پادشاه بت پرست در تعقيب آنها بيرون شد و ديد در غار خفته‌اند و گفت درب غار را مسدود كنند تا غار قبرشان گردد ولى از آيه بنظر ميايد كه اين مطلب بى‌اساس است و گرنه وجهى بر بودن سگ در آستانه نبود و ظاهر آنست كه سگ همانطور در آستانه بوده و خداوند نگذاشته در طول آنمدّت كسى بآنجا راه يابد و از جمله‌ «لَوِ اطَّلَعْتَ» بنظر ميايد: در محلى از غار بودند كه احتياج ببالا شدن و مشرف شدن داشته، بهر حال وضع خفتنشان و شايد بلند شدن موها و ناخنهاشان موحش بود كه بيننده را پر از رعب ميكرد و شايد آن يكى از علل دور بودن مردم از آنها بوده است.

خامسا: اعتنا بسگشان جاى دقّت است كه چهار بار در ضمن آيات نقل شده آيا از اين جهت است كه چون سگ هم با آنها در آنمدت بوده و مانند آنها خوابش از خوارق عادت بود؟! يا اينكه وجود سگ در ميان آنها حتمى بوده لذا ذكر شده است؟

باحتمال نزديك بيقين وجه اول‌