اعراف است زيرا ملاحظه آيات ما قبل نشان ميدهد كه گفتار اهل اعراف بعد از استقرار اهل بهشت در بهشت و اهل دوزخ در دوزخ است مثلا در آن آيات چنين آمده: «وَ نادى‌ أَصْحابُ الْجَنَّةِ أَصْحابَ النَّارِ أَنْ قَدْ وَجَدْنا ما وَعَدَنا رَبُّنا حَقًّا فَهَلْ وَجَدْتُمْ ما وَعَدَ رَبُّكُمْ حَقًّا قالُوا نَعَمْ ...» ولى گفته‌اند:

دو جمله‌ «لَمْ يَدْخُلُوها وَ هُمْ يَطْمَعُونَ» حال است از «أَصْحابَ الْجَنَّةِ».

و اين حق است زير در آيه 49 ميخوانيم: «ادْخُلُوا الْجَنَّةَ لا خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَ لا أَنْتُمْ تَحْزَنُونَ» آيه صريح است كه هنوز داخل نشده‌اند در اينصورت آيه‌ «وَ نادى‌ أَصْحابُ الْجَنَّةِ ...» كه گذشت مطلب مستقلى است كه ترتيب وقوعى با آيات بعدى ندارد.

3- مردان اعراف چون متوجّه اهل آتش شوند گويند: «رَبَّنا لا تَجْعَلْنا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ» ايضا انها بعده‌اى از بدكاران كه با علائم آنها را ميشناسند ميگويند: جمع مال و غيره و تكبر از بندگى حق شما را كفايت نكرد و از عذاب رها ننمود، آيا اينان (اشاره بمؤمنين) آنهايند كه قسم خورديد خدا رحمتى بايشان نميرساند (اى مؤمنان) داخل بهشت شويد براى شما ديگر خوفى و اندوهى نيست.

ظاهر «ادْخُلُوا الْجَنَّةَ ...» آنست كه اهل اعراف باهل بهشت دستور ميدهند كه: داخل بهشت شويد بعضى در آن «قيل» يا «يقول اللّه» يا «يقول الملائكة» مقدّر كرده‌اند ولى همه بر خلاف ظاهر است.

با ملاحظه آنچه گفته شد: پر روشن است كه اهل اعراف مردان ممتازى هستند از قبيل انبياء، اوصياء، ائمه، صديقين و اشهاد.

زيرا آنها همه را با علامت ميشناسند و در آنروز حق سخن گفتن دارند، باهل بهشت فرمان دخول ميدهند، آنها را برخ اهل جهنّم ميكشند، اهل بهشت را سلام ميگويند. با آنكه در آنروز كسى حق سخن گفتن ندارد جز