انعام: 1. شايد مراد از يَعْدِلُونَ‌ عدول باشد يعنى آنانكه بخدايشان كفر ورزيده‌اند از حق عدول ميكنند و شايد «بِرَبِّهِمْ» مفعول‌ يَعْدِلُونَ‌ باشد يعنى بخدايشان مثل و نظير قائل ميشوند ايضا «فَلا تَتَّبِعُوا الْهَوى‌ أَنْ‌ تَعْدِلُوا» نساء:

135. ممكن است از عدول يا از عدل باشد يعنى تابع هواى نفس نشويد تا از حق عدول و ميل كنيد، يا تابع هواى نفس نشويد تا عدالت كنيد در مجمع از فرّاء نقل كرده:

اين مثل آنست كه گويند: «لا تتّبع هواك لترضى ربّك».

«وَ مِمَّنْ خَلَقْنا أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ‌ يَعْدِلُونَ‌» اعراف: 181.

اين آيه نظير آيه 159. همين سوره است كه گويد: «وَ مِنْ قَوْمِ مُوسى‌ أُمَّةٌ يَهْدُونَ بِالْحَقِّ وَ بِهِ‌ يَعْدِلُونَ‌». «با» در هر دو آيه در «بِالْحَقِّ» و «بِهِ» براى آلت است يعنى مردم را بوسيله حق هدايت ميكنند و بوسيله حق ميان مردم عدالت ميكنند «يهدون النّاس بالحقّ و بالحقّ يعدلون بينهم» و شايد بمعنى ملابست باشد يعنى در حاليكه بر حق‌اند هدايت و عدالت ميكنند.

مراد از آيه دوم قوم موسى و از آيه اول با ملاحظه ما قبل و ما بعد آن مردم اسلام است ولى همه قوم موسى و مردم اسلام اين چنين نيستند بلكه از هر يك امّتى است. بنظر ميايد مراد از آن در قوم موسى پيامبران و اوصياء بعد از موسى است. و در اسلام هم بائمّه طاهرين عليهم السلام تطبيق ميشود.

در تفسير عياشى از حمران از امام باقر عليه السّلام نقل شده كه درباره آيه فرمودند:

«هُمُ الْأَئِمَّةُ».

و محمد بن عجلان از آنحضرت نقل نموده كه فرمود:

«نَحْنُ هُمْ».

در مجمع فرموده از ابى جعفر و ابى عبد اللّه عليهما السلام نقل شده كه فرموده‌اند:

«نَحْنُ هُمْ».

در الميزان از كافى از عبد اللّه بن سنان از امام صادق عليه السّلام نقل شده كه فرمود:

«هُمُ الْأَئِمَّةُ».

ايضا در تفسير عياشى از ابن صهبان بكرى نقل شده كه از امير المؤمنين عليه السّلام‌