علماى فرق ديگر اسلامى نيز مفسرانى پيدا شدند؛ از جمله ابو على جبائى مفسر بزرگ فرقه معتزله و ابوبكر نقاش معتزلى (م ۳۵۱) و خواجه عبداللّه انصارى عارف مشهور قرن پنجم، ابو زيد البلخى (م ۳۲۲) متكلم معروف، استاد ابوبكر محمد بن زكرياى رازى كه خود، از مفسرين مشهور است كه ناگفته ماند. شيخ طوسى (۴۶۰ ـ ۳۸۵ه ) صاحب التبيان فى تفسير القرآن از ائمه تفسير و حديث و فقه و مؤلف دو كتاب از كتب اربعه است.

تفاسير فارسى

درباره تفاسير فارسى بايد دانست كه قبل از تأليف تفسير ابوالفتوح چند تفسير ديگر به زبان فارسى نوشته شده بود؛ از جمله: تفسير كبير طبرى، تفسير زاهدى، تفسير سورآبادى، و چند تفسير مختصر ديگر. از جمله تفسيرهاى شنقشى نسفى، بصائر يمينى كه از سوى بنياد فرهنگ به طبع رسيده اند.

تفسير ابوالفتوح

نام اصلى آن رَوح الجنان و رُوح الجنان است. اين تفسير بدون ترديد يكى از ذخاير بسيار نفيس و بى نظير ادب فارسى به شمار مى رود، شيخ در عهدى كه نويسندگان براى اظهار فضل و دانش در زبان و لغت تازى دست به تكلفات صورى و صنايع لفظى و مانند آنها مى بردند، در نهايت سادگى و روانى، كلام خدا را به شيوايى و فصاحت و جزالت خاص خود تفسير فرمود؛ آن چنان كه در طول تاريخ نثر و تفسير و انشاء، دستمايه نويسندگان و مفسران بزرگ بوده و با اينكه قرن ششم را قرن رواج نثر فنى بايد نام نهاد، مع هذا نثر تفسير شيخ را نمى توان در عداد ساير آثار اين عهد قرار داد.