ب) ويژگيهاى زبانى ترجمه ابوالفتوح رازى [1]

مقدمه

يكى از راههاى دستيابى به پيشينه زبان كهن و پر مايه فارسى و بازيابى واژه هايى كه در گذشته هاى دور به كار مى رفته است و امروز به هر دليلى از آنها محروم هستيم، جست و جو در لابه لاى متون و ميراث فرهنگى گذشتگان است، از ميان اين متون، تفاسير فارسى و قرآنهاى مترجَم جايگاهى والا دارد؛ چه از طريق معادل هر واژه يا تركيب و يا عبارت در نص كلام الهى، به روشنى كاركرد آنها را درمى يابيم و با دگر واژه هاى آن آشنا مى شويم و كاربرد تركيبى آن را مى شناسيم و حدّاقل فايده اين كار، گسترش حوزه واژگان زبان فارسى معاصر خواهد بود.
ترجمه و تفسير روض الجنان اولين ترجمه و تفسيرى است كه به زبان فارسى درى بر مَشرَب شيعه، در قرن ششم به وسيله والا مردى از اهل رى تأليف شده است. اين دانشى مرد كه هم فقيه بود و هم متكلم و هم لغوى، حسين بن على بن محمّد بن احمد الخزاعى النشابورى الاصل، معروف به ابوالفتوح رازى است كه اثر سترگ خود را در بيست جلد تأليف كرده است و نام آن را رَوض الجنان و رَوح الجنان فى تفسير القرآن نهاده است. در اين تفسير با دقت بى مانندى ابتدا ترجمه بخشى از آيات را به دست مى دهد، آن گاه به تفسير آنها مى پردازد. در خلال اين ترجمه و تفسير بى بديل، تعداد فراوانى واژه هاى ناب و اصيل فارسى به چشم مى خورد كه بعضى از آنها در هيچ يك از فرهنگها و لغتنامه هاى موجود نيامده است.
اين تفسير كبير از بدوِ تأليف، مورد توجه و مطالعه اهل نظر بوده است و به همين دليل نسخه هاى خطى فراوان از آن در گوشه و كنار جهان در كتابخانه ها موجود

[1] رآن كريم با ترجمه ابوالفتوح رازى، مطبوعات دينى، قم، صفحات پنج و شش.