وَ آلَ عِمْرانَ عَلَى الْعالَمِينَ» (آل عمران ۳: ۳۳) مى گويد:
«صادق جعفر بن محمّد عليه السلام در تفسير آيه گفت: «طاعت خداى تعالى داريد در آنچه فرمود و طاعت رسول در آنچه مؤكد كرد بر شما. اگر برگردى از ولايت ما، خداى دوست ندارد كافران را به آياتى كه در حق ماست.
خداى تعالى آدم را و نوح را برگزيد و فرزندان ايشان را برنگزيد و آل ابراهيم و آل عمران را برگزيد». [1]
آن گاه با تأكيد بر تفسير نقل شده از امام صادق عليه السلام، كه مبتنى بر سبب نزول آيه شريفه است، مى گويد: «و معناى اين آيات نظم نمى پذيرد تا سبب نزول او معلوم نمى شود». [2]
از آنچه گفته شد، به خوبى روشن مى شود كه ابوالفتوح رازى براى اسباب نزول، تا چه اندازه نقش و تأثير قائل بوده است.

عموميّت نص و خصوصيّت سبب نزول

ابوالفتوح رازى با وجود سبب نزول آيه، عموميت نص را معتبر نمى داند و معتقد است كه اگر آيه با وجود سبب نزول، حمل بر عموم شود، نياز به دليل دارد؛ چنان كه تصريح به اين مطلب كه در عبارت وى در سبب نزول آيه شريفه: «إِنَّ الَّذِينَ يَكْتُمُونَ ما أَنْزَلْنا...» (بقره ۲: ۱۵۹) آمده است، روشنگر اين حقيقت است. وى نخست از سبب نزول آيه ياد كرده، مى فرمايد:
«عكرمه گفت: از عبداللّه عباس كه سعد معاذ و معاذ جبل، جماعتى احبار را گفتند: هيچ ذكر اين محمّد صلى الله عليه و آله را در تورات يافتى؟ گفتند: نه. خداى تعالى اين آيت

[1] همان.

[2] همان.