۲. تبيين باورهاى اعتقادى

ابوالفتوح رازى از سبب نزول آيات براى تبيين باورهاى اعتقادى خويش بهره برده است؛ چنان كه وى در سبب نزول آيه شريفه «إِنَّما وَلِيُّكُمُ اللّهُ وَ رَسُولُهُ...» (مائده ۵: ۵۵) سه قول بيان داشته و حاصل قول سوم، كه منسوب به جمع كثيرى از صحابه است، اين است كه اين آيه شريفه در شأن اميرالمؤمنين عليه السلام، آن گاه كه در حال ركوع، انگشترى به سائلى بخشيد نازل شده است. سپس رواياتى چند در تأييد اين قول ذكر كرده، چنين مى گويد:
«و آيه دليل است بر امامت اميرالمؤمنين عليه السلام و وجه استدلال آيه آن است... و اجماع است كه در نماز كسى زكات نداد در ركوع، مگر اميرالمؤمنين، اين وجه دلالت است از آيه به حكم ظاهر به امامت اميرالمؤمنين عليه السلام». [1]

۳. استنباط حكم فقهى

ابوالفتوح رازى در سبب نزول آيه شريفه «نِساو?كُمْ حَرْثٌ لَكُمْ...» (بقره ۲: ۲۲۳)، بعد از ذكر دو قول از ابن عباس و جابر بن عبداللّه انصارى، چنين مى گويد:
«اين اخبار و مانند اين، همه دليل آن مى كند: كه اتيان النّساء من غير المأتى، روا نباشد و تعلّق آن كس كه بر خلاف آن گويند به اين آيه درست نباشد؛ چه آيه مقصود و وارد است بر اين اسباب كه گفته شد...». [2]

۴. فهم معناى آيات

ابوالفتوح رازى تصريح دارد كه فهم معناى بعضى از آيات، متوقّف بر دانستن سبب نزول آنهاست. وى در تفسير آيه شريفه: «إِنَّ اللّهَ اصْطَفى آدَمَ وَ نُوحاً وَ آلَ إِبْراهِيمَ

[1] همان، ج ۴، ص ۲۴۴.

[2] همان، ص ۲۱۰.