(۱۰)

بيتى بازيافته از رودكى در خلال

تفسير ابوالفتوح رازى [1]

اصغر ارشاد سرابى

۰ بدان كسى كه فزون از تو، آرزو چه كنى!بدان نگر كه به حال تو آرزومند است ۰
«رودكى»
پايگاه و مقام ابو عبداللّه جعفر بن محمّد رودكى شاعر نامدار آغاز قرن چهارم (م ۳۲۹) و معاصر سامانيان، بر ادب دوستان پوشيده نيست و اگر از ديرباز تا به امروز، او را با عنوانهاى «سلطان شاعران» [2] ، «مقدّم شعراى فرس» [3] و «بنيانگذار شعر فارسى» [4] ستوده اند، سخنى گزافه نيست.
هرچند رودكى «اوّلين كسى نيست كه به فارسى شعر سروده است» [5] ، ولى نخستين شاعرى است كه شعر را از حالت ساده و ابتدايى خود بيرون آورد و به آن

[1] جله مشكوة، مشهد، ۱۳۷۰ش، شماره ۳۱، ص ۱۴۶ ـ ۱۵۳.

[2] لباب الالباب، محمّد عوفى، از روى چاپ اروپا كه پرفسور براون و علامه قزوينى تصحيح كرده اند، با تصحيحات جديد و حواشى و تعليقات كامل، به كوشش سعيد نفيسى، تهران، ۱۳۳۵، ص ۲۴۵.

[3] تاريخ گزيده، حمداللّه مستوفى، به اهتمام دكتر عبدالحسين نوايى، چاپ دوّم، انتشارات اميركبير، تهران، ۱۳۶۲، ص ۷۳۲.

[4] ميخاييل. اى. زند، نور و ظلمت در تاريخ ادبيّات ايران، ترجمه ح. اسد پور پيرانفر، چاپ اوّل، انتشارات پيام، تهران، شهريور ۱۳۵۱، ص ۵۱ .

[5] سخن و سخنوران، بديع الزمان فروزانفر، چاپ سوّم، انتشارات خوارزمى، تهران، ۱۳۵۸، ص ۱۸.