(۸)

ترجمه آيات تفسير طبرى و تفسير ابوالفتوح رازى [1]

دكتر محمد ناصح

يكى از فضيلتهاى زبان فارسى نسبت به ديگر زبانها اين است كه در پناه كلام خدا و سخن وحى، از هر گونه نابودى و تعرّضى در طى روزگار مصون و بركنار مانده است و در عين حال، اين صفت و شأن و شوكت را داشته است كه بتواند در نخستين سده هاى نشر اسلام، كلام حق تعالى و سخن وحى را به جان بپذيرد و همچنين در مواردى چند خود واسطه انتقال و ابلاغ مفاهيم آسمانى به مردم ديگر جهان گردد. انبوه قرآنهاى مترجم فارسى و تفاسيرى كه به زبان فارسى در آمده است، از جهت كميّت و كيفيّت، مايه بسى افتخار و مباهات است. اكثر كتابخانه هاى ايران، و از جمله كتابخانه معظم آستان قدس رضوى، از اين جهت گنجينه اى گرانبهاء و بى نظير است.
اشاره به قرآنهاى مترجم فارسى و تفاسيرى كه در اين مورد به زبان پارسى درآمده است، محلّ بحث مفصّلى است، امّا آنچه خواستم عرض كنم پرداختن به گوشه اى است محدود و اشاره اى مختصر و مجمل به متنى گرانقدر و نفيس از ترجمه قرآن كريم كه ضمن تفسير ارجمند روض الجنان و روح الجنان مشهور به تفسير ابوالفتوح رازى، آمده است و همچنين مقايسه ضمنى آن با ترجمه تفسير

[1] يادنامه طبرى، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، ص ۲۹۹ ـ ۳۱۷؛ مجله مشكوة، ش ۲۸، سال ۱۳۶۹ش، ص ۱۲۶ ـ ۱۴۲.