طبرى؛ هم به اعتبار قدمت و كهنگى متن و هم به لحاظ اصالت و جزالت و محكمى و استوارى و نجابتى كه اين دو اثر نفيس دارند.
مبناى كار بنده در اين مورد، تطبيق و مقايسه آن بخش از ترجمه تفسير روض الجنان و روح الجنان است كه به عنوان مجلّدات شانزده و هفده به وسيله همكار عالم و دانشمندم دكتر ياحقى و بنده ناچيز تصحيح شده است. [1]
در تصحيح اين دو جلد از مجلّدات بيستگانه تفسير ابوالفتوح ـ كه به دليل كهنگى نسخه، نخستين مجلّداتى بود كه مقدّم بر ديگر مجلّدات تصحيح و چاپ شد ـ اساس كار مصحّحان نسخه اى بوده است نفيس و كهن از تفسير ياد شده كه از آيه ۴۹ سوره احزاب آغاز مى شود و تا آخر سوره فتح ادامه دارد. اين نسخه به شماره ۱۳۳۶ در كتابخانه آستان قدس رضوى محفوظ است، [2] و در تاريخ ربيع الاول ۵۵۶ق به دست كاتبى آگاه و امين به نام حيدر بن محمّد اسماعيل بن سليمان ابراهيم اردلانى نيشابورى كتابت شده و از جهت اتقان، اعتبار و اصالت، كهن ترين بخش از مجموعه نسخه هاى تفسير ابوالفتوح است كه تا كنون شناخته شده است. مصحّحان اين دو جلد از تفسير ابوالفتوح، به شرح اين نسخه و ويژگيهاى آن در مقدّمه جلد شانزدهم پرداخته اند.
پس پرداختن به وجوه مختلف اين نسخه و نقد و نظر در باب آن، در حال حاضر ضرورتى ندارد؛ امّا آنچه در اين حال و مقام اهميّت دارد، ذكر چگونگى ترجمه آيات قرآنى اين تفسير است و بيان استحكام و درستى و اعتبار و استوارى و شيوايى

[1] روض الجنان و روح الجنان فى تفسير القرآن، «مشهور به تفسير ابوالفتوح رازى»، «حسين بن على بن محمّد بن احمد الخزاعى النيشابورى، تصحيح دكتر محمدجعفر ياحقى و دكتر محمد مهدى ناصح، ج ۱۷، انتشارات بنياد پژوهشهاى اسلامى آستان قدس رضوى، مشهد: ج ۱۶، بهمن ماه سال ۱۳۶۵، ارديبهشت ماه ۱۳۶۶.

[2] فهرست كتب خطى كتابخانه مركزى آستان قدس رضوى، على اردلان مجران، انتشارات آستان قدس «۱۲»، چاپ دوم، مشهد، ۱۳۶۵، ج ۱، ص ۵۰۷ .