را نيز به قتل رسانيد. آن گاه قبيله خود را بر كشتن رجال علمى اسلام دعوت كرد. افراد قبيله از همكارى خوددارى كردند و گفتند: بزرگ قبيله «ابو براء» به آنان امان داده است. سرانجام، از كمك قبيله خود مأيوس شد و از عشاير و قبايل اطراف كمك طلبيد. به اين ترتيب، منطقه اى كه سپاه تبليغى در آنجا فرود آمده بود، با نيروهاى عامر محاصره شد.
سپاه تبليغى اسلام نه تنها مبلغان ارشد و زبردستى بودند، بلكه مردمى شجاع و رزمنده به شمار مى رفتند. آنان تسليم را براى خود ننگ دانسته، دست به قبضه شمشير بردند و پس از جنگى خونين، همه شربت شهادت نوشيدند، جز «كعب بن يزيد» كه خود را با بدن مجروح به مدينه رساند و جريان را اطلاع داد. [1]
در رثاى او گفته شده:
۰ رَحِمَ اللّه ُ نافِعَ بْنَ بُدَيْلٍرَحْمَةَ المُبْتَغِى ثَوابَ الْجِهادِ ۰
۰ صابِرا صادِقَ الْلِّقاءِ إذا مااَكْثَرَ الْقَوْمُ قالَ قَوْلَ الْشَّدادِ [2] ۰

عبداللّه بن بديل

درباره اين شخص از خاندان خزاعى سخن بسيار است و در منابع بسيارى از او نام برده شده است؛ از جمله طبقات الكبرى، ج۴، ص۲۹۴، تاريخ بغداد، ج۱، ص۲۰۴، الاستيعاب، ج۲، ص۲۶۸، اسدالغابة، ج۳، ص۱۲۴، وقعة الصفين (در صفحات متعدد) و... همچنين بر اساس نقل شيخ آقا بزرگ تهرانى اثر مستقلى درباره وى به نام اخبار عبداللّه به دست شيخ محمد على بن شيخ ابو طالب، مشهور به شيخ على حزين(م۱۱۸۱ق) نوشته شده و در آن شرح زندگى وى به رشته تحرير درآمده است. [3]

[1] ر. ك: فرازهايى از تاريخ پيامبر اسلام، ص ۳۰۸ ـ ۳۰۹.

[2] اسد الغابة، ج۵، ص ۷.

[3] الذريعة، ج ۱، ص۲۳۹.