از نماز نزد رسول خدا رفت و سؤال كرد) در اين موقع آيات فوق نازل شد. [1] در حالى كه اين روايت از جهات مختلفى با آيات مورد بحث ناسازگار است، و مى‌دانيم هر روايتى كه مخالف قرآن بوده باشد بايد آن را دور افكند، زيرا:

اولا در آيات فوق مقايسه ميان" جهاد" و" سقاية الحاج" و" عمران" مسجد الحرام نشده است بلكه در يك سوى مقايسه" سقايت حاج" و" عمران" مسجد الحرام قرار گرفته، و در سوى ديگر" ايمان به خدا و روز رستاخيز و جهاد" و اين نشان مى‌دهد كه افرادى آن اعمال را كه در دوران جاهليت انجام داده بودند با ايمان و جهاد مقايسه مى‌كردند، كه قرآن صريحا مى‌گويد اين دو برابر نيستند، نه مقايسه" جهاد" با" عمران مسجد الحرام" و" سقاية الحاج" (دقت كنيد).

ثانيا: جمله" وَ اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ‌" نشان مى‌دهد كه اعمال گروه اول توأم با ظلم بوده است، و اين در صورتى است كه در حال شرك واقع شده باشد، چه اينكه قرآن مى‌گويد:" إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ‌" [2] و اگر مقايسه ميان" ايمان" و" سقايت حاج توأم با ايمان و جهاد" بوده باشد جمله" و اللَّهُ لا يَهْدِي الْقَوْمَ الظَّالِمِينَ‌" مفهومى نخواهد داشت.

ثالثا: آيه دوم مورد بحث كه مى‌گويد آن كسانى كه ايمان آوردند و هجرت كردند و جهاد نمودند مقام والاترى دارند، مفهومش اين است از كسانى كه ايمان و هجرت و جهاد نداشتند، برترند، و اين با حديث نعمان سازش ندارد، زيرا گفتگو كنندگان طبق آن حديث همه از مؤمنان بودند و شايد در مهاجرت و جهاد شركت داشتند.

[1]- تفسير المنار جلد 10 صفحه 215

[2]- سوره لقمان آيه 13