نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 179
" فخر
رازى" در تفسير خود تصريح مىكند كه:" الغنم الفوز بالشيء""
غنيمت اين است كه انسان به چيزى دست يابد" و پس از ذكر اين معنى وسيع از نظر
لغت مىگويد:" معنى شرعى غنيمت (به عقيده فقهاى اهل تسنن) همان غنائم جنگى
است" [1] و نيز در تفسير" المنار""
غنيمت" را به معنى وسيع ذكر كرده و اختصاص به غنائم جنگى نداده اگر چه معتقد
است بايد معنى وسيع آيه فوق را به خاطر قيد شرعى مقيد به غنائم جنگى كرد
[2] در تفسير" روح المعانى" نوشته" آلوسى" مفسر
معروف سنى نيز چنين آمده است كه:" غنم در اصل به معنى هر گونه سود و منفعت
است" [3] در تفسير" مجمع البيان" نخست غنيمت را
به معنى غنائم جنگ تفسير كرده، ولى به هنگام تشريح معنى آيه چنين مىگويد:"
قال اصحابنا ان الخمس واجب فى كل فائدة تحصل للانسان من المكاسب و ارباح التجارات،
و فى الكنوز و المعادن و الغوص و غير ذلك مما هو مذكور فى الكتب و يمكن ان يستدل على
ذلك بهذه الاية فان فى عرف اللغة يطلق على جميع ذلك اسم الغنم و الغنيمة
[4]" علماى شيعه معتقدند كه خمس در هر گونه فايدهاى كه براى انسان
فراهم مىگردد واجب است اعم از اينكه از طريق كسب و تجارت باشد، يا از طريق گنج و
معدن، و يا آنكه با غوص از دريا خارج كنند، و ساير امورى كه در كتب فقهى آمده است،
و مىتوان از آيه بر اين مدعى استدلال كرد، زيرا در" عرف لغت" به تمام
اينها" غنيمت" گفته مىشود.