نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 460
غير او است از كار مىافتد، چنان كه در آيه 166 بقره مىخوانيم: وَ تَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبابُ" دست آنها از هر گونه وسيله و سببى قطع مىشود".
و باز در پايان آيه آنها را با اين جمله تهديد مىكند:" آنها اصحاب
دوزخند و جاودانه در آن مىمانند" (أُولئِكَ
أَصْحابُ النَّارِ هُمْ فِيها خالِدُونَ).
و به اين ترتيب گاهى عذاب آنها را به عنوان" شديد" توصيف كرده و
گاهى" مهين" و خوار كننده، و گاه جاودانه بودن كه هر يك از اين اوصاف به
تناسب وصفى از اوصاف آنها و اعمالشان است.
***
و عجب اينكه اين منافقان در قيامت هم دست از منافقگرى خود بر نمىدارند
چنان كه در آيه بعد آمده است:" به خاطر بياوريد روزى را كه خدا همه آنها را
برمىانگيزد، و اعمالشان را بر آنها عرضه مىدارد، و در دادگاه عدلش از آنها سؤال
مىكند، ولى آنان براى خدا نيز سوگند دروغ ياد مىكنند همانگونه كه براى شما سوگند
مىخورند" (يَوْمَ يَبْعَثُهُمُ اللَّهُ جَمِيعاً
فَيَحْلِفُونَ لَهُ كَما يَحْلِفُونَ لَكُمْ) [1] قيامت
تجليگاه اعمال و روحيات انسان در اين دنيا است، و از آنجا كه منافقان اين روحيه را
همراه خود به قبر و برزخ بردهاند در صحنه قيامت نيز آشكار مىشود، و با اينكه
مىدانند خداوند علام الغيوب است، و چيزى بر او مخفى نيست، ولى باز بر طبق عادت
گذشته سوگند دروغين ياد مىكند.
البته اين منافات با اعتراف آنها به گناهانشان در بعضى از مواقف آن دادگاه عدل
الهى ندارد، چرا كه قيامت منزلگاهها و مواقف مختلفى دارد، و در هر كدام
[1]" يوم" ظرف است و متعلق
به" اذكر" محذوفى است، و يا متعلق به ما قبل آن يعنى" لهم عذاب
مهين" يا" اولئك اصحاب النار" مىباشد ولى احتمال اول مناسبتر است.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 23 صفحه : 460