آنچه مسلم است اينكه تعبيرات مزبور بيانگر يك واقعيت است كه با مسائل تربيتى انسان پيوند مهمى دارد، و آن اينكه ماده اوليه انسان بسيار بى ارزش و بى مقدار، و از حقيرترين مواد روى زمين بوده، اما خداوند بزرگ از چنين ماده بى ارزشى چنان مخلوق پر ارزشى ساخت كه گل سرسبد جهان آفرينش شد.

و در ضمن اشاره‌اى است به اين معنى كه ارزش واقعى انسان را همان" روح الهى" و نفخه ربانى كه در آيات ديگر قرآن (مانند آيه 25 سوره حجر) آمده تشكيل مى‌دهد، تا با شناخت اين حقيقت راه تكامل خود را به خوبى دريابد، و بداند از كدامين مسير بايد برود تا ارزش واقعى خويشتن را در عالم هستى باز يابد.

سپس به آفرينش" جن" پرداخته، مى‌گويد:" و جن را از شعله‌هاى مختلط و متحرك آتش آفريد" (وَ خَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مارِجٍ مِنْ نارٍ).

" مارج" در اصل از" مرج" (بر وزن مرض) به معنى اختلاط و آميزش است، و در اينجا منظور اختلاط شعله‌هاى مختلف آتش مى‌باشد، زيرا هنگامى كه آتش شعله‌ور مى‌شود گاه به رنگ سرخ، گاه به رنگ زرد، گاه به رنگ آبى، گاه به رنگ سفيد درمى‌آيد.

بعضى گفته‌اند كه معنى" تحرك" نيز در آن هست (از" امرجت الدابة" يعنى" حيوان را در چراگاه رها كردم" زيرا يكى از معانى" مرج" همان مرتع است).

باز در اينجا دقيقا براى ما روشن نيست كه آفرينش" جن" از اين آتشهاى رنگارنگ چگونه بوده است؟ همانگونه كه خصوصيات ديگر آن نيز از طريق فجر صادق يعنى قرآن مجيد و وحى آسمانى براى ما ثابت شده است، محدود