نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 92
اين آيه اشاره به گروهى از مردان و زنان مسلمان است كه به اسلام پيوستند ولى
به عللى قادر به مهاجرت نشده، و در مكه مانده بودند.
اگر مسلمانان به مكه حمله مىكردند جان اين گروه از مسلمانان مستضعف مكه به
خطر مىافتاد، و زبان مشركان باز مىشد، و مىگفتند لشكر اسلام نه بر مخالفان خود
رحم مىكند و نه حتى به پيروان و موافقان، و اين عيب و عار بزرگى بود.
بعضى نيز گفتهاند مراد از اين عيب لزوم كفاره و ديه قتل خطا است، ولى معنى
اول مناسبتر به نظر مىرسد.
" معرة" از ماده" عر" (بر وزن شر) و" عر" (بر
وزن حر) در اصل به معنى بيمارى جرب، يك نوع عارضه شديد پوستى است، كه عارض بر
انسان يا حيوانات مىشود، سپس توسعه داده شده و به هر گونه زيان و ضررى كه به
انسان مىرسد اطلاق شده است.
سپس براى تكميل اين سخن مىافزايد:" هدف اين بود كه خداوند هر كس را
مىخواهد در رحمت خود وارد كند" (لِيُدْخِلَ
اللَّهُ فِي رَحْمَتِهِ مَنْ يَشاءُ).
آرى خدا مىخواست مؤمنان مستضعف" مكه" مشمول رحمت او باشند، و
صدمهاى به آنها نرسد.
اين احتمال نيز داده شده كه يك هدف از" صلح حديبيه" اين بود كه گروهى
از مشركان كه قابل هدايت بودند، هدايت شوند و وارد رحمت خدا گردند.
تعبير به" مَنْ يَشاءُ" (هر كس را بخواهد) به معنى كسانى است كه شايستگى و لياقت دارند، زيرا
مشيت الهى هميشه از حكمت او سرچشمه مىگيرد، و حكيم بدون دليل ارادهاى نمىكند، و
بيحساب كارى انجام نمىدهد.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 92