اكنون كه از تفسير مفردات آيه فراغت يافتيم، به تفسير جمعى آيات مى‌پردازيم.

در اينجا باز همان دو نظرى كه در تفسير آيات سابق بود تعقيب شده است.

جمع كثيرى از مفسران آيات را ناظر به ملاقات پيامبر ص براى دومين بار با جبرئيل، در صورت اصليش، دانسته‌اند، و مى‌گويند منظور اين است كه بار ديگر رسول خدا ص به هنگام نزول از معراج در كنار" سدرة المنتهى" جبرئيل را در صورت اصليش ديد، و چشم او در مشاهده اين صحنه هرگز گرفتار اشتباهى نشد.

پيامبر در اينجا بعضى از آيات بزرگ حق را مشاهده كرد كه منظور از آن يا همان صورت واقعى جبرئيل است، و يا بعضى از آيات عظمت آسمانها و عجائب آن، و يا هر دو.

ولى اشكالاتى كه سابقا براى اين تفسير ذكر كرديم هم چنان باقى است، بلكه پاره‌اى از اشكالات ديگر بر آن افزوده مى‌شود، از جمله:

تعبير به" نَزْلَةً أُخْرى‌" (در يك نزول ديگر) طبق اين تفسير مفهوم روشنى ندارد، و اما بر طبق تفسير دوم پيغمبر اكرم ص در يك" شهود باطنى ديگر" به هنگام معراج بر فراز آسمانها ذات پاك خدا را مشاهده كرد، و به تعبير ديگر خداوند بار ديگر بر قلب پاك او نزول فرمود (نَزْلَةً أُخْرى‌) و شهود كامل تحقق يافت، در محلى كه منتها اليه قرب الى اللَّه از سوى بندگان است، در كنار سدرة المنتهى، در آنجا كه" جنة الماوى" قرار دارد، در حالى كه" سدرة المنتهى" را حجابهايى از نور پوشانده بود.

ديده قلب پيامبر ص در اين شهود هرگز به غير حق نيفتاد، و جز او نديد، و در همانجا بود كه نشانه‌هاى عظمت خداوند را در آفاق و انفس نيز