نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 44
مردم دعوت
كرد تا با او تجديد بيعت كنند، مسلمانان در زير درختى كه آنجا بود جمع شدند و با
حضرتش بيعت كردند كه هرگز پشت به ميدان نكنند و تا آنجا كه در توان دارند در قلع و
قمع دشمن بكوشند.
اين موضوع به
گوش مشركان مكه رسيد و رعب و وحشتى در قلوب آنها افكند و همين امر سبب شد كه آنها
به اين صلح ناخوشايند تن در دهند.
اين بيعت را
از اين جهت" بيعت رضوان" مىنامند كه در آيه 18 همين سوره آمده است:
لَقَدْ رَضِيَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِينَ إِذْ يُبايِعُونَكَ تَحْتَ الشَّجَرَةِ:
" خدا
از مؤمنان" راضى" شد هنگامى كه در زير آن درخت با تو بيعت
مىكردند".
به هر حال،
قرآن مجيد در آيه مورد بحث مىگويد:" كسانى كه با تو بيعت مىكنند در حقيقت
با خدا بيعت مىكنند و دست خدا بالاى دست آنها است" (إِنَّ
الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ
أَيْدِيهِمْ).
"
بيعت" به معنى پيمان بستن براى فرمانبردارى و اطاعت از كسى است، و چنين مرسوم
بوده كه آن كس كه پيمان اطاعت مىبست دست خود را در دست پيشوا و رهبر خود مىگذاشت
و پيمان وفادارى را از اين طريق اظهار مىداشت.
و از آنجا كه
به هنگام" معامله و بيع" نيز دست به دست هم مىدادند و قرار داد معامله
را مىبستند، واژه" بيعت" به اين پيمانها اطلاق شده است، به خصوص اينكه
آنها در پيمان خود گويى جان خويش را در معرض معامله با فردى كه با او اعلام
وفادارى داشتند قرار مىدادند.
و از اينجا
معنى" يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ" (دست
خدا بالاى دست آنها است) روشن مىشود، اين تعبير كنايه از آن است كه بيعت با
پيامبر ص يك بيعت الهى است، گويا دست خدا بالاى دست آنها قرار گرفته، نه تنها با
پيامبرش
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 22 صفحه : 44