نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 175
" پاسخ عذر آنها جز اين نيست كه مىگويند به خدايى كه پروردگار ما است
سوگند كه ما مشرك نبوديم، ببين چگونه به خودشان نيز دروغ مىگويند، و آنچه را به
دروغ شريك خدا مىپنداشتند از انظارشان گم مىشود"! در پايان آيه
مىفرمايد:" اينگونه خداوند كافران را گمراه مىسازد" (كَذلِكَ يُضِلُّ اللَّهُ الْكافِرِينَ).
كفر و لجاجت آنها پرده و حجابى بر قلب و فكر آنها مىشود، لذا راه مستقيم حق
را گذارده، در بيراهه گام مىنهد، و در قيامت نيز از راه بهشت محروم شده به بيراهه
دوزخ كشيده مىشوند، آرى اينچنين خداوند كافران را گمراه مىسازد.
***
آيه بعد به علت گرفتاريهاى اين گروه، در اينهمه بلا و مصيبت و عذاب اشاره
كرده، مىگويد:" اين عذابها به خاطر آن است كه به ناحق در زمين شادى مىكرديد
و از روى غرور و مستى شهوات به خوشحالى مىپرداختيد"! (ذلِكُمْ بِما كُنْتُمْ تَفْرَحُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ
الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَمْرَحُونَ).
از مخالفت با پيامبران و كشتن مؤمنان و در فشار گذاردن محرومان و مستضعفان لذت
مىبرديد، و از ارتكاب گناهان و قانونشكنيها در خود احساس غرور و سربلندى
مىكرديد، اكنون بايد كفاره آن همه شادى بيجا و غرور و غفلت و مستى شهوت را در
ميان اين غل و زنجيرها، و در لابلاى شعلههاى آتش بدهيد.
" تفرحون" از ماده" فرح" به معنى شادى و خوشحالى است كه
گاهى ممدوح است و شايسته، همانگونه كه در آيه 4- 5 سوره روم آمده است وَ يَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ بِنَصْرِ اللَّهِ:" در آن روز (كه روميان اهل كتاب بر مشركان مجوس
پيروز گردند) مؤمنان شاد خواهند شد.
و گاه مذموم است و بر اساس باطل، چنان كه در داستان قارون در آيه 76
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 20 صفحه : 175