نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 13 صفحه : 429
جمله" كُنَّا بِهِ عالِمِينَ" اشاره به شايستگيهاى ابراهيم براى كسب اين مواهب
است، در حقيقت خدا هيچ موهبتى را به كسى بدون دليل نمىدهد، اين شايستگيهاست كه
آمادگى براى پذيرش مواهب الهى است، هر چند مقام نبوت يك مقام موهبتى است.
***
سپس به يكى از مهمترين برنامههاى ابراهيم ع اشاره كرده، مىگويد:
اين رشد و رشادت ابراهيم آن گاه ظاهر شد كه به پدرش (اشاره به عمويش"
آزر" است، زيرا عرب گاه به عمو" اب" مىگويد) و قوم او گفت: اين
تمثالهايى را كه شما دل به آن بستهايد، و شب و روز گرد آن مىچرخيد و دست از آن
بر نمىداريد چيست"؟ (إِذْ قالَ
لِأَبِيهِ وَ قَوْمِهِ ما هذِهِ التَّماثِيلُ الَّتِي أَنْتُمْ لَها عاكِفُونَ).
" ابراهيم" با اين تعبير بتهايى را كه در نظر آنها فوق العاده عظمت
داشت شديدا تحقير كرد. اولا: با تعبير" ما هذه" (اينها چيست؟) [1] ثانيا:
با تعبير به" تماثيل" زيرا" تماثيل" جمع"
تمثال" به معنى عكس يا مجسمه بىروح است (تاريخچه بتپرستى مىگويد: اين
مجسمهها و عكسها در آغاز جنبه يادبود پيامبران و علماء داشته، ولى تدريجا صورت
قداست به خود گرفته و معبود واقع شده است).
جمله" أَنْتُمْ لَها عاكِفُونَ" با توجه به معنى" عكوف" كه به معنى ملازمت
توأم با احترام است نشان مىدهد كه آنها آن چنان دلبستگى به اين بتها پيدا كرده
بودند و سر بر آستانشان مىسائيدند و بر گردشان مىچرخيدند كه گويى همواره ملازم
آنها بودند.
[1] تعبير" ما" در اينگونه
موارد معمولا اشاره به غير عاقل است و اسم اشاره به نزديك نيز در اين گونه موارد و
خود نوعى تحقير را مىرساند و گرنه مناسب، اشاره به دور بود.
نام کتاب : تفسير نمونه ط-دار الكتب الاسلاميه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 13 صفحه : 429