2- چشم به امكانات ديگران دوختن مايه انحطاط است‌

بسيارند افراد تنگ‌نظرى كه هميشه مراقب اين و آن هستند كه اينها چه دارند و آنها چه دارند؟

و مرتبا وضع مادى خويش را با ديگران مقايسه مى‌كنند، و از كمبودهاى مادى در اين مقايسه رنج مى‌برند هر چند آنها اين امكانات را به بهاى از دست دادن ارزش انسانى و استقلال شخصيت به دست آورده باشند.

اين طرز تفكر كه نشانه عدم رشد كافى و احساس حقارت درونى و كمبود همت مى‌باشد، يكى از عوامل مؤثر عقب‌ماندگى در زندگى- حتى در زندگى مادى- خواهد بود.

كسى كه در خود احساس شخصيت مى‌كند به جاى اينكه گرفتار چنين مقايسه زشت و رنج‌آورى شود، نيروى فكرى و جسمانى خويش را در راه رشد و ترقى خويشتن به كار مى‌گيرد، و به خود مى‌گويد من چيزى از ديگران كمتر ندارم و دليلى ندارد كه نتوانم از آنها پيشرفت بيشترى كنم، من چرا چشم بمال و مقام آنها بدوزم من خودم بهتر و بيشتر توليد مى‌كنم.

اصلا زندگى مادى هدف و همت او نيست، او آن را مى‌خواهد اما تا آنجا كه به معنويت او كمك كند و به دنبال آن مى‌رود اما تا آنجا كه استقلال و آزادگى او را حفظ كند، نه حريصانه به دنبال آن مى‌دود و نه همه چيزش را با آن مبادله مى‌كند كه اين مبادله آزاد مردان و بندگان خدا نيست، و نه كارى مى‌كند كه نيازمند ديگران گردد.

در حديثى از پيامبر ص مى‌خوانيم‌

من رمى ببصره ما فى يد غيره كثر همه و لم يشف غيضه:

" كسى كه چشم خود را به آنچه در دست ديگران است بدوزد، هميشه اندوهگين و غمناك خواهد بود و هرگز آتش خشم در دل او فرو نمى‌نشيند"! [1]

[1] تفسير صافى ذيل آيات مورد بحث.