كلمه
سقايت بر وزن حكايت و جنايت و نكايت، مصدر است، گفته مىشود:
سقى،
يسقى، سقاية .
اين كلمه به
معناى محل آب خوردن، و ظرفى كه با آن آب مىخورند نيز آمده، از آن جمله در قرآن
است كه فرموده:(جَعَلَ السِّقايَةَ فِي رَحْلِ أَخِيهِ)[2] و در روايات آمده كه
عمل سقايت حاج و آب دادن به ايشان، يكى از مفاخر و از شؤوناتى بوده كه مورد مباهات
عرب جاهليت بوده، و در اين روايات، سقايت به معناى مصدر (آب دادن) آمده. و نيز در
آثار آمده كه سقايت حوضهاى كوچكى از چرم بوده كه در عهد قصى بن كلاب (يكى از اجداد
پيغمبر اسلام ص) آن را در سايه كعبه قرار داده و با شتر از چاهها آب گوارا
مىآوردند، و در آن مىريختند تا زائرين كعبه بياشامند، و قصى اين سمت را در هنگام
وفات به پسرش عبد مناف واگذار كرد. و از آن ببعد همواره در ميان فرزندانش بود تا
آنكه در آخر به عباس بن عبد المطلب رسيد.
در اين روايت
سقايت به معناى ظرف آب آمده، و هم اكنون سقايت عباس معروف است، و آن محلى است كه
در عهد جاهليت و اسلام آب در آنجا مىريختند، و آن محل در جهت جنوبى زمزم است، كه
با چاه چهل ذراع فاصله دارد، و بنائى بر آن ساختهاند كه امروزه آن را سقاية
العباس مىنامند.
[1] بدرستى- كسانى كه به خدا و رسول او كفر مىورزند و مىخواهند
ميان خدا و پيغمبرانش فرق بگذارند، و مىگويند: ما به بعضى( از پيغمبران خدا)
ايمان مىآوريم، و به پارهاى ديگر كفر مىورزيم، و مىخواهند در ميان ايمان خالص،
و كفر خالص راه ديگرى پيش بگيرند، ايشان آرى خود ايشان كافرانى حقيقىاند سوره
نساء آيه 150
[2] جام را در خورجين برادرش گذاشت. سوره يوسف آيه 70
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 9 صفحه : 270