مؤلف: اين روايت را عياشى از معاوية بن عمار بطور مرسل نقل نمود[1]، و نيز اين معنا را كلينى در كافى‌[2] و شيخ در تهذيب هر كدام به سندى كه به حلبى دارند از امام صادق (ع) نقل نموده‌اند[3]، عياشى از سماعه‌[4] و همچنين قمى در تفسير خود بطور مرسل نقل كرده‌اند[5] و از مقاتل ابن حيان بطريقى كه خواهد آمد نقل شده است.

و در در المنثور است كه ابن ابى حاتم از مقاتل ابن حيان نقل كرده كه گفت: اين آيه در عمره حديبيه نازل شده، و اتفاقا آن سال بقدرى شكارهاى صحرايى و هوايى زياد بود كه هيچ سابقه نداشت، بطورى كه دوش‌بدوش راحله (مركب) ها آمد و شد مى‌كردند. رسول اللَّه 6 مسلمين را نهى فرمود از اينكه در حال احرام از آنها شكار كنند، و اين نهى از براى اين بود كه معلوم شود كيست كه در چنين حالى كه شكارهاى ناياب اينطور در بين دست و پاى مركب‌ها آمد و شد دارند از خدا مى‌ترسد و از اين نعمت وافر چشم مى‌پوشد[6].

مؤلف: اين دو روايت با بيان سابق ما كه گفتيم صيد اعم است از اينكه در دست‌رس باشد و مثال زديم به جوجه و تخم مرغ و بچه شكار يا در دسترس نباشد و مثال زديم به شكارهاى بزرگ منافات ندارند، براى اينكه در كافى با ذكر سند تا احمد بن محمد و از او بطور رفع نقل مى‌كند كه امام (ع) در ذيل آيه‌(تَنالُهُ أَيْدِيكُمْ وَ رِماحُكُمْ) فرمود: مراد از دسترس بودن‌(تَنالُهُ أَيْدِيكُمْ) همان تخم و جوجه است، و مراد از رسيدن نيزه‌ها و رماحكم همان شكارهاى بزرگى است كه با دست صيد نمى‌شوند[7].

و در تفسير عياشى به اسناد خود از حريز از امام ابى عبد اللَّه 6 نقل كرده كه فرمود: اگر مرد محرم كبوترى را بكشد كفاره‌اش گوسفندى است، و اگر جوجه آن را بكشد كفاره‌اش شترى است، و اگر تخم مرغى را با پا لگد كرده و بشكند بر اوست يك درهم، كه آن را و آن گوسفند و شتر را در مكه و يا منا تصدق دهد، و اين همان قول خداست كه فرمود:

[1] تفسير عياشى ج 1 ص 343 ح 193.

[2] كافى ج 4 ص 396 ح 2.

[3] تهذيب الاحكام ج 5 ص 300 ح 20.

[4] تفسير عياشى ج 1 ص 342 ح 192.

[5] تفسير قمى ج 1 ص 182.

[6] در المنثور ج 2 ص 327.

[7] كافى ج 4 ص 397 ح 4.