مى‌فرمايد:(هُوَ الْواحِدُ الْقَهَّارُ)[1] و نيز مى‌فرمايد:(أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ ما تَعْبُدُونَ مِنْ دُونِهِ إِلَّا أَسْماءً سَمَّيْتُمُوها أَنْتُمْ وَ آباؤُكُمْ)[2] و مى‌فرمايد:(وَ ما مِنْ إِلهٍ إِلَّا اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ)[3] و مى‌فرمايد:(لَوْ أَرادَ اللَّهُ أَنْ يَتَّخِذَ وَلَداً لَاصْطَفى‌ مِمَّا يَخْلُقُ ما يَشاءُ سُبْحانَهُ هُوَ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ)[4].

و سياق اين آيات همانطورى كه مى‌بينيد تنها وحدت فردى را از بارى تعالى نفى نمى‌كند، بلكه ساحت مقدس او را منزه از همه انحا وحدت مى‌داند، چه وحدت فردى كه در قبال كثرت فردى است (مانند وحدت يك فرد از انسان كه اگر فرد ديگرى به آن اضافه شود نفر دوم انسان به دست مى‌آيد) و چه وحدت نوعى و جنسى يا هر وحدت كلى ديگرى كه در قبال كثرتى است از جنس خود، (مانند وحدتى كه نوع انسان كه يكى از هزاران هزار نوع حيوانى است، مانند گاو و گوسفند و اسب و امثال آن، در قبال كثرت انواع) چون تمامى اين انحاء وحدت در مقهوريت و جبر به داشتن حدى كه فرد را از ساير افراد نوع، يا نوع را از ساير انواع جنس جدا و متمايز كند مشتركند، و چون بنا بر تعليمات قرآن هيچ چيز خداى تعالى را به هيچ وجه نه در ذات و نه در صفات و نه در افعال نمى‌تواند مقهور و مغلوب و محدود در حدى كند از اين جهت وحدت او عددى نيست.

آرى، از نظر قرآن او قاهرى است فوق هر چيز، و در هيچ شانى از شؤون خود محدود نمى‌شود، وجودى است كه هيچ امرى از امور عدمى (كه عبارت اخرى حد است) در او راه ندارد، و حقى است كه مشوب به هيچ باطلى (كه يكى از آنها محدوديت است) نمى‌گردد، زنده‌ايست كه مرگ ندارد، دانايى است كه جهل در ساحتش راه ندارد، قادرى است كه هيچ عجزى بر او چيره نمى‌شود، مالكى است كه كسى از او چيزى را مالك نيست، عزيزى است كه ذلت برايش نيست و ملكى است كه كسى را بر او تسلطى نيست.

[چون خداى تعالى مالك تمامى كمالات و اصيل در هر كمالى است، اتصاف او به وحدت و كثرت عدديه محال است‌]

و كوتاه سخن يكى از تعليمات عاليه قرآن همين است كه براى پروردگار از هر كمال خالص آن را قائل است، و ساحت مقدسش را از هر نقصى مبرا مى‌داند، و اين حقيقتى است‌

[1] اوست يكتاى قهار. سوره رعد آيه 6.

[2] آيا پروردگاران متفرق بهتر است يا معبود واحد قهار؟ نمى‌پرستيد جز خدا مگر چيزهايى را كه شما خود و پدرانتان بدون هيچ دليلى اسم خدا بر آنها نهاده‌ايد. سوره يوسف آيه 40.

[3] و نيست هيچ معبودى بجز اللَّه تعالى كه يكتاى قهار است. سوره ص آيه 65.

[4] اگر خدا مى‌خواست فرزندى براى خود فراهم كند هر آينه از آنچه كه خلق كرده براى فرزندى خود بر مى‌گزيد هر چه را كه مى‌خواست، ليكن او منزه است، و اوست اللَّه واحد قهار. سوره زمر آيه 4.