(إِلَيْهِمْ فِعْلَ الْخَيْراتِ وَ إِقامَ الصَّلاةِ وَ إِيتاءَ الزَّكاةِ )[1] و راجع به حضرت اسماعيل مى‌فرمايد:(وَ كانَ يَأْمُرُ أَهْلَهُ بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ وَ كانَ عِنْدَ رَبِّهِ مَرْضِيًّا)[2] و راجع به عيسى (ع) در گهواره مى‌فرمايد:(وَ أَوْصانِي بِالصَّلاةِ وَ الزَّكاةِ ما دُمْتُ حَيًّا)[3] و ناگفته پيداست كه در شريعت ابراهيم و يعقوب و اسماعيل و عيسى (ع) زكات به آن معنايى كه در اسلام است نبوده.

و نيز مى‌فرمايد:(قَدْ أَفْلَحَ مَنْ تَزَكَّى وَ ذَكَرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّى)[4] و مى‌فرمايد:(الَّذِي يُؤْتِي مالَهُ يَتَزَكَّى)[5] و مى‌فرمايد:(الَّذِينَ لا يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ هُمْ كافِرُونَ)[6] و مى‌فرمايد:(وَ الَّذِينَ هُمْ لِلزَّكاةِ فاعِلُونَ)[7] و آيات ديگرى كه در سوره‌هاى مكى و مخصوصا سوره‌هايى كه در اوايل بعثت نازل شده مانند سوره حم سجده و امثال آن. چه اين سوره‌ها وقتى نازل شدند كه اصولا زكات به معناى معروف و مصطلح هنوز واجب نشده بود، و لا بد مسلمين آن روز از كلمه زكاتى كه در اين آيات است چيزى مى‌فهميده‌اند، بلكه آيه زكات يعنى:(خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَكِّيهِمْ بِها وَ صَلِّ عَلَيْهِمْ إِنَّ صَلاتَكَ سَكَنٌ لَهُمْ)[8] كه دلالت دارد بر اينكه زكات مصطلح يكى از مصاديق صدقه است، و از اين جهت آن را زكات گفته‌اند كه صدقه است، چون صدقه پاك كننده است و زكات هم از تزكيه و به معناى پاك كردن است، پس از همه مطالب گذشته روشن شد كه: اولا براى مطلق صدقه، زكات گفتن مانعى ندارد، و ثانيا موجبى براى حمل ركوع بر معناى مجازى نيست، و ثالثا مانعى از اطلاق جمع‌(الَّذِينَ آمَنُوا ...) و اراده مفرد نيست.

[1] يعنى ما وحى كرديم به آنان كارهاى نيك و نماز خواندن و زكات دادن را. سوره انبياء آيه 73.

[2] اسماعيل چنان بود كه همواره اهل خود را به نماز و زكات توصيه مى‌كرد و در نزد خداوند پسنديده بود. سوره مريم آيه 55.

[3] و خداى من به من دستور داد كه تا زنده‌ام نماز و زكات را ترك نكنم. سوره مريم آيه 31.

[4] بتحقيق رستگارى يافت آن كه تزكيه كرده و به ياد خدايش افتاده نماز گزارد. سوره اعلى آيه 15.

[5] كسى كه با دادن مال خود مى‌خواهد خود را تزكيه كند. سوره ليل آيه 18.

[6] آنهايى كه زكات نمى‌دهند و هم آنها آرى همانا به آخرت كافرند. سوره فصلت آيه 7.

[7] آنهايى كه دستور زكات را انجام مى‌دهند. سوره مؤمنون آيه 4.

[8] از اموالشان صدقه بگير و به اين وسيله تزكيه و تطهيرشان كن، درود هم بر آنان بفرست چه درود تو مايه تسكين دل آنان است. سوره توبه آيه 103.