نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 388
حقيقت منظور تحذير شديد از ترك تقوا و ترك توكل
بر خداى سبحان است، دليل بر اينكه منظور نهى شديد است داستانى است كه از بنى
اسرائيل و نصارا در همين سياق حكايت مىكند كه بعضى از آنها كه گفتند، ما نصارائيم
چنين و چنان كردند، و يهود و نصارا هر دو عهد الهى را شكستند، و خداى تعالى آنان
را به لعن خود و به قساوت قلب و فراموش كردن بهرههايى كه از دينشان داشتند و
انداختن دشمنى و خشم بين آنان تا روز قيامت گرفتار ساخت.
و معلوم است
كه غرض از نقل اين قصه جز اين نبوده كه براى روشنگرى مؤمنين به آن استشهاد نموده و
آن را پيش روى مؤمنين قرار داده، آويزه گوش آنان كند تا از آن عبرت گيرند، و
هوشيار شده بدانند كه اگر يهود و نصارا مبتلا شدند به آن بلاهايى كه شدند، همه به
خاطر اين بود كه ميثاقى را كه با خداى سبحان بسته بودند فراموش كردند، و آن ميثاق
اين بود كه تسليم خداى تعالى باشند و دستوراتش را به سمع و طاعت تلقى كنند و لازمه
اين معنا آن بود كه از مخالفت پروردگارشان بپرهيزند، و در امور دينيشان بر او توكل
كنند، يعنى او را وكيل خويش بگيرند، در نتيجه اختيار نكنند مگر چيزى را كه خداى
تعالى برايشان اختيار كرده و ترك كنند هر چيزى را كه خداى تعالى آن را براى آنان
ناستوده دانسته و راه آن اسلام و اين لوازمش همانا طريقه طاعت رسولان او است، كسى
كه بخواهد واقعا تسليم خداى تعالى باشد بجز اين نمىشود كه به رسولان او ايمان
بياورد، و دست از پيروى غير خدا و رسولان او بردارد، دعوى هر كس كه از راه مىرسد
و مردم را به اطاعت و خضوع در برابر دستورات خويش مىخواند نپذيرد، در برابر
جباران و طاغوتها و غير آنان سر تسليم فرود نياورد، حتى از احبار و رهبان و يا از
خاخامها و كشيشها هيچ سخنى را بدون دليل قبول نكند، و خلاصه اينكه بداند كه غير از
خداى تعالى و هر كس كه خدا اطاعتش را واجب كرده باشد از احدى نبايد اطاعت كند.
[ميثاقى كه
خداوند از يهود و نصارا گرفت و پيمان شكنى آنان]
اما مع الاسف
يهود و نصارا ميثاق خدايى را پشت سر انداختند، و در نتيجه خداى تعالى آنان را از
رحمت خود دور ساخت و به دنبال دور شدن از رحمت خدا دست به كارهاى جنايت آميزى زدند
و آن اين بود كه آيات كلام خدا را جابجا و تحريف كردند، و آن را به غير آن معنايى
كه خداى تعالى اراده كرده بود تفسير نمودند، و اين باعث شد كه بهرههايى از دين را
از دست بدهند، و اين بهرهها امورى بود كه با از دست دادن آنها هر خير و سعادتى را
از دست دادند، و علاوه بر اين، آن مقدار از دين هم كه برايشان باقى مانده بود را
فاسد ساخت، آرى دين احكامى غير مربوط به هم نيست، مجموعهاى از معارف و احكامى است
كه همه به هم ارتباط دارند، بطورى كه اگر بعضى از آنها فاسد شود فساد آن بعض
باقيمانده را هم فاسد مىكند، مخصوصا احكامى كه جنبه ركن و زير بنا براى دين دارد،
مثالى كه مطلب را روشن كند نماز خواندن
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 388