نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 144
گرفت.
ليكن اين را
هم اضافه كنيم كه كسى خيال نكند خليل خدا بودن مانند خلت و دوستى دائر در بين مردم
و حاكم در ميان آنان است، نه، هرگز، زيرا دوستى در بين مردم تنها دائر مدار حق
نيست، گاهى دوستىها بر سر حق است و گاهى بر سر باطل و همين قسم دوستى است كه منشا
شده فسادهايى از قبيل جزافگويىها و زورگويىها در بين بشر راه بيابد و اما خداى
سبحان مالكى است غير مملوك و محيطى است كه كسى به او احاطه ندارد به خلاف مولىهاى
بشر و رؤسا و پادشاهان كه از بردگان و رعايا و زير دستان خود مالك هيچ چيزى نيستند
و اگر چيزى از آنان را مالك شوند در مقابل چيزى از خود در مقابل آن مىدهند و اگر
نسبت به بعضىها قاهر و غالب و حاكم مىشوند، يك تنه حكومت نمىكنند بلكه به وسيله
بعضى ديگر اين قهر و غلبه را به دست مىآورند، اگر نسبت به بعضى ظلم مىكنند با
كمك بعضى ديگر است و به همين جهت اگر روزى اراده همين كمككاران، مخالف اراده او
شود، او را از رياست و سلطنت مىاندازند، ديگر نمىتوانند در مقام خود ثابت
بمانند.
از اينجا
روشن مىشود كه چرا دنبال جمله:(وَ مَنْ أَحْسَنُ قَوْلًا
...) فرمود:(وَ لِلَّهِ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي
الْأَرْضِ وَ كانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ مُحِيطاً).
بحث روايتى
[ (در ذيل آيات گذشته)]
در تفسير قمى
آمده كه سبب نزول اين آيه شريفه:(إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَيْكَ
الْكِتابَ ...) اين بوده كه دستهاى از انصار از قبيله بنى ابيرق كه سه
برادر به نام بشير و بشر و مبشر و جزء منافقين بودند، ديوار خانه عموى قتادة بن
نعمان را سوراخ كرده و مقدارى طعام را كه او براى زن و بچه خود تهيه كرده بود با
يك شمشير و يك زره را بردند و اين قتاده از رزمندگان جنگ بدر بود.
وى شكايت نزد
رسول خدا 6 برده، عرضه داشت: يا رسول اللَّه! چند نفر خانه عموى مرا نقب زده،
طعامى را كه او براى عيال خود تهيه كرده بود با يك شمشير و يك زره بردند و اين چند
نفر از يك خانواده بدى هستند، از سوى ديگر در بين آنان مردى مؤمن به نام لبيد بن
سهل بود كه در رأى همفكر آنان بود و بنى ابيرق كه خانوادهاى شرور بود، در پاسخ
قتاده (كه از نزد رسول خدا 6 برگشته بود) گفتند: اين سرقت كار لبيد بن سهل است و
چون خبر به لبيد رسيد شمشير خود را گرفته، به سوى بنى ابيرق شتافت و گفت: كه آيا
نسبت دزدى به من مىدهيد؟ با اينكه خود شما سزاوارتر از من به اينگونه
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 144