دهد، چه مرد باشد و چه زن (البته در صورتى كه ايمان داشته باشد) پاداش خود را كه همان بهشت است خواهد ديد ... .

جمله:(مَنْ يَعْمَلْ سُوءاً يُجْزَ بِهِ) مطلق است و به همين جهت هم شامل كيفرهاى دنيوى مى‌شود كه شريعت اسلام آن را مقرر كرده، از قبيل قصاص كردن جانى و بريدن دست دزد و شلاق زدن و سنگسار كردن زانى و امثال آن از احكام سياسات و غير سياسات و هم شامل كيفرهاى اخروى مى‌شود كه خداى تعالى چه در كتابش و چه به زبان رسول گراميش آنها را وعده داده است.

مناسب با مورد آيات كريمه مورد بحث و منطبق با آنها نيز همين بود كه جمله مورد بحث را مطلق بياورد، چون در رواياتى كه در شان نزول اين آيات وارد شده، آمده است كه:

اين آيات درباره سرقتى نازل شد كه شخصى مرتكب آن شده بود و آن گاه گناه خود را به گردن فردى يهودى يا مسلمان انداخته بود، تازه او و دار و دسته‌اش به پيغمبر 6 اصرار مى‌كردند كه عليه آن يهودى يا مسلمان بى گناه حكم كند.

و باز به همين جهت جمله:(وَ لا يَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَ لا نَصِيراً) نيز مطلق شده، هم شامل ولى و نصيرهاى دنيوى از قبيل رسول اللَّه 6 و يا اولى الامر مى‌شود و در نتيجه مى‌فهماند كه آن دو وى را شفاعت مى‌كنند و نه خويشاونديش با آن دو برايش فائده‌اى دارد و نه احترام اسلام و دين از شلاق خوردن او جلوگيرى مى‌كند و هم شامل ولى و نصيرهاى اخروى مى‌شود و مى‌فهماند كه در آخرت هيچ كس نمى‌تواند از معذب شدن گنهكاران مانع شود مگر افرادى كه آيات بعد شامل آنان است.

[عمل كنندگان به بخشى از اعمال صالحه، چه زن و چه مرد، به شرط مؤمن بودن به بهشت مى‌روند]

(وَ مَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحاتِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى‌ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَ لا يُظْلَمُونَ نَقِيراً) اين آيه شريفه بيانگر وضع شق دوم است و پاداش كسانى را خاطرنشان مى‌سازد كه اعمال صالح مى‌كنند و آن پاداش عبارت است از بهشت، چيزى كه هست خداى تعالى در اين آيه از يك جهت رسيدن به بهشت را توسعه و تعميم داده و از سوى ديگر فعليت آن را مقيد كرده به قيدى كه آن فعليت را تضييق مى‌كند.

از يك سو شرط كرده كه صاحب عمل صالح اگر بخواهد به پاداش خود يعنى بهشت برسد، بايد كه داراى ايمان باشد، چون هر چند پاداش در برابر عمل است و ليكن آنكه كافر است كفرش براى او عملى باقى نمى‌گذارد و هر عمل صالحى بكند آن را حبط و بى‌اجر مى‌نمايد، هم چنان كه قرآن كريم در جاى ديگر فرموده:( وَ لَوْ أَشْرَكُوا لَحَبِطَ عَنْهُمْ ما كانُوا)