نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 5 صفحه : 102
شما نيز از مؤمنين هستيد. و اما دشمنان شما
مولايى ندارند و اميدى كه دلگرمشان كند از هيچ ناحيهاى ندارند. و در نتيجه در عمل
خود نشاط ندارند و كسى نيست كه رسيدن آنان به هدف را ضمانت بكند، و خداى تعالى
داناى به مصالح است. و در امر و نهيى كه مىكند حكيم است.
بحث روايتى
[ (رواياتى در ذيل آيات گذشته مربوط به نماز خوف و نماز مسافر و وقت نمازهاى
واجب)]
در تفسير قمى
است كه آيه نماز خوف وقتى نازل شد كه رسول خدا 6 به سوى حديبيه حركت كرد، تا به
مكه برود، و چون خبر به قريش رسيد، خالد بن وليد را با دويست سوار به استقبال رسول
خدا فرستادند، و او همه جا بر سر كوهها مىرفت و خود را به لشكر اسلام و رسول خدا
6 نشان مىداد. تا آنكه در يكى از قسمتهاى راه هنگام ظهر رسيد، و بلال اذان گفت،
و رسول خدا 6 با لشكرش نماز خواند. خالد بن وليد به همراهان خود گفت: چه خوب است
كه هم اكنون كه لشكريان اسلام مشغول نمازند، بر آنان بتازيم. چون اگر اين فرصت را
از دست ندهيم به هدف خود مىرسيم. زيرا من مىدانم كه مسلمانان نماز را نمىشكنند،
بنا بر اين ساعتى ديگر كه هنگام نماز ديگرشان است، فرا مىرسد و آن نمازى است كه
از نور چشم، بيشتر آن را دوست دارند. همين كه داخل نماز شدند، بر آنان حمله
مىكنيم.
در اين هنگام
جبرئيل بر رسول خدا 6 نازل شد، و دستور نماز خوف را آورد، كه خداى تعالى
مىفرمايد:(وَ إِذا كُنْتَ فِيهِمْ ...)[1].
و در مجمع
البيان در ذيل آيه:(وَ لا جُناحَ عَلَيْكُمْ إِنْ كانَ بِكُمْ
أَذىً مِنْ مَطَرٍ ...) گفته است: اين آيه وقتى نازل شد كه رسول خدا
6 در عسفان بود و مشركين در ضجنان قرار داشتند، هر يك در جاى خود توقف كرده
بودند، و رسول خدا 6 با اصحابش نماز ظهر را با تمام ركوع و سجودش خواند، مشركين
تصميم گرفتند، در حال نماز بر مسلمين حمله ببرند، بعضى گفتند مسلمانان نمازى ديگر
دارند كه از اين نماز در نظرشان محبوبتر است، و منظور آنان نماز عصر بود. مشركين
تصميم گرفتند كه در هنگام نماز عصر حمله كنند، ولى خداى عز و جل اين آيه را
فرستاد. و در نتيجه رسول خدا 6 نماز عصر را به طريق نماز خوف خواند و همين معنا
باعث شد كه خالد بن وليد مسلمان شود (تا آخر