نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 4 صفحه : 142
مؤلف قدس سره: و در بعضى از روايات[1] آمده: بهتر است از عبادت يك شب، و
در بعضى ديگر آمده: عبادت يك سال، و اين معنا از طرق شيعه نيز روايت شده[2].
و از طرق اهل
سنت اين نيز روايت شده كه آيه:(فَاسْتَجابَ لَهُمْ
رَبُّهُمْ) در باره ام سلمه نازل شده، كه به رسول خدا 6 عرضه داشته بود: يا
رسول خدا چرا نشنيدم خداى تعالى از هجرت زنان يارى كرده باشد؟ در پاسخ از گلايه او
اين آيه نازل شد كه خلاصه من عمل هيچ عاملى را ضايع نمىگردانم چه مرد باشد
و چه زن [3].
و از طرق
شيعه روايت آمده كه آيه:(فَالَّذِينَ هاجَرُوا وَ أُخْرِجُوا ...) در باره على
ع نازل شد كه فواطم يعنى فاطمه بنت اسد (مادر على ع ) و فاطمه دختر
رسول خدا 6 (كه بعدا همسرش شد) و فاطمه دختر زبير را با خود حركت داد و به سوى
مدينه هجرت كرد و در ضجنان ام ايمن و چند نفر از مؤمنين ناتوان به آن جناب ملحق
شدند و به اتفاق حركت كردند، در حالى كه در همه حالات، ذكر خدا مىگفتند به رسول
خدا 6 ملحق شدند. و اين آيه در حقشان نازل گرديد[4].
و از طرق اهل
سنت روايت شده كه آيه نامبرده در باره همه مهاجرين نازل شده،[5]
و نيز نقل شده كه آيه:(لا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ ...) تا آخر آيات
مورد بحث، در اين باره نازل شد كه بعضى از مؤمنين با خود گفته بودند: اى كاش
ما هم زندگى كفار را مىداشتيم كه چه زندگى خوشى دارند[6].
و نيز روايت شده كه آيه(وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ ...) در باره
نجاشى (پادشاه حبشه) و چند نفر از يارانش نازل شده همان نجاشى كه وقتى در حبشه از
دنيا رفت رسول خدا 6 در مدينه بر او درود فرستاد، بعضى از منافقين اعتراض كردند
كه چگونه بر او درود مىفرستد با اينكه نجاشى بر دين او نبود، در پاسخ اين آيه
نازل شد:(وَ إِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتابِ ...)[7].
پس همه اين
روايات در اين صدد است كه آيات را بر يك سلسله قصهها تطبيق كند، در حالى كه هيچيك
از اين قصهها سبب حقيقى نزول آيه نيست.