نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 3 صفحه : 272
مىرويد حياتى افاضه كرديم كه آميخته با القاءات
شيطان و پليدى و تسويلات و وسوسههاى او نباشد و خلاصه اينكه حياتى طيب و طاهر به
آنان افاضه مىكنيم.
و اين دو:
يعنى قبول حسن كه گفتيم برگشتش به همان اصطفا است و نبات حسن كه گفتيم برگشتش به
طهارت است، همان اصطفا و طهارتى است كه در ذيل آيات مورد بحث، به آن اشاره نموده و
مىفرمايد:(وَ إِذْ قالَتِ الْمَلائِكَةُ يا مَرْيَمُ إِنَّ اللَّهَ
اصْطَفاكِ وَ طَهَّرَكِ ...) و ان شاء اللَّه العزيز، در تفسير آن توضيحش
خواهد آمد.
پس روشن شد
كه اصطفاى مريم و تطهير وى عبارت است از اينكه دعاى مادرش را مستجاب كرد، هم چنان
كه اصطفاى وى بر زنان عالم عبارت است از اينكه عيسى (ع) از او متولد مىشود و
اينكه او و فرزندش آيتى براى عالميان باشد، آيتى كه مصدق كلام خدا باشد كه فرمود:(وَ لَيْسَ الذَّكَرُ كَالْأُنْثى).
(وَ كَفَّلَها زَكَرِيَّا) زكريا با قرعهكشى سرپرست مريم شد، چون
عدهاى در باره تكفل وى با يكديگر نزاع داشتند، و سرانجام به قرعه رضايت دادند و
قرعه بنام زكريا در آمد، هم چنان كه آيه:(وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ
إِذْ يُلْقُونَ أَقْلامَهُمْ أَيُّهُمْ يَكْفُلُ مَرْيَمَ وَ ما كُنْتَ لَدَيْهِمْ
إِذْ يَخْتَصِمُونَ)[1] دارد.
كلمه
محراب به معناى جايى است كه مخصوص عبادت باشد، حال چه در مسجد باشد، و چه در
خانه.
راغب در
مفردات مىگويد: محراب مسجد را بقول بعضى از اين جهت محراب خواندهاند
كه آنجا جاى حرب و ستيز نمودن با دشمن و با هواى نفس است و بعض ديگر گفتهاند:
بدين جهت محراب خوانده شده كه انسان جا دارد كه در آنجا حريب يعنى بريده از كارهاى
دنيا و پراكندگى خاطر باشد.
بعضى ديگر
گفتهاند: اصل در اين كلمه، محراب خانه بوده كه به معناى صدر مجلس و بالاى خانه
است و سپس در مسجد استعمالش كرده صدر مسجد را هم محراب مسجد خواندند.
بعضى ديگر
گفتهاند: در اصل لغت، كلمه محراب نامگذارى شده براى محل عبادت در
مسجد، و اين نام مخصوص صدر مجلس در مسجد است، چيزى كه هست در صدر
[1] تو نزد آنان نبودى وقتى كه داشتند قرعه مىانداختند، كه
كدامشان كفيل مريم شوند، و نيز نبودى وقتى كه بر سر تكفل مريم با هم نزاع
مىكردند( سوره آل عمران آيه 44).
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 3 صفحه : 272