نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 20 صفحه : 627
كه گفت: به
امام صادق (ع) نماز صبح را اقتدا كرديم، در نمازش در يك ركعت سوره و
الضحى و سوره ا لم نشرح را خواند[1].
و
روايت ديگرى است كه صاحب مجمع البيان از عياشى از مفضل بن عمر از امام صادق (ع)
نقل كرده كه گفت: من از آن جناب شنيدم كه مىفرمود در يك ركعت نماز بين دو سوره
جمع مكن، مگر سوره و الضحى و ا لم نشرح و سوره ا لم
تر كيف و سوره لايلاف قريش [2].
و مثل اين روايت را محقق هم در كتاب معتبر از كتاب جامع نوشته احمد بن محمد بن ابى
نصر از مفضل نقل كرده[3].
حال
به وضع يك يك اين روايات مىرسيم: اما روايت ابى العباس، روايتى است ضعيف، چون در
آن رفع شده، يعنى راويان وسط حديث افتادهاند.
و
اما روايت زيد شحام غير از سند تهذيب به دو سند ديگر روايت شده، يكى باز در تهذيب
است كه شيخ به سند خود آن را از ابن مسكان از زيد شحام نقل كرده كه گفت: با امام
صادق (ع) نماز خوانديم، در نمازش سوره و الضحى و ا لم
نشرح را خواند[4]. و سند
روايت دوم زيد شحام عبارت است از ابن ابى عمير از بعضى از راويان شيعه از زيد شحام
كه گفت: به امامت امام صادق نماز خوانديم، در ركعت اول سوره و الضحى ،
و در دومى سوره ا لم نشرح را خواند[5].
و
اين روايت يعنى صحيحه ابن ابى عمير صريح است در اينكه امام دو سوره را در دو ركعت
خواندند، و با وجود اين روايت ديگر ظهورى براى روايت علاء باقى نمىماند، يعنى
ديگر ظهور ندارد در اينكه هر دو سوره را در يك ركعت خوانده باشد، چون عبارت آن
چنين است: پس الضحى و ا لم نشرح را در ركعتى خواند و اين مىسازد با
اينكه ضحى را در ركعتى و ا لم نشرح را در ركعتى خوانده باشد. و اما روايت ابن
مسكان كه هيچ ظهورى در جمع بين دو سوره در يك ركعت ندارد، نه ظهور دارد و نه
صراحت، (چون در آن آمده بود: پس سوره الضحى و ا لم نشرح را در نماز خواند)، و اما
اينكه بعضى[6] ها روايت
ابن ابى عمير را حمل بر نماز نافله كردهاند، درست نيست، براى اينكه در آن
عبارت صلى بنا آمده، كه معنايش اين