آن روز كه رسول خدا 6 در خطبه نماز جمعه بود، دحيه كلبى وارد شهر مدينه شد، و در آن ايام هنوز اسلام نياورده بود، مردم آن جناب را بالاى منبر تنها گذاشتند، و رفتند، و در مسجد به جز دوازده نفر كسى نماند. حضرت فرمود: اگر اين دوازده نفر هم مى‌رفتند خداى تعالى از آسمان سنگ بر آنان مى‌باريد، اينجا بود كه سوره جمعه بر آن حضرت نازل شد[1].

مؤلف: اين داستان به طرق بسيارى هم از طرق شيعه‌[2] و هم از طرق اهل سنت‌[3] روايت شده، و اخبار در عدد باقى ماندگان در مسجد از هفت تا چهل نفر اختلاف دارد.

و نيز در مجمع البيان است كه جمله انفضوا به معناى اين است كه مردم متفرق شدند. و از امام صادق (ع) روايت شده كه فرمود: به معناى منصرف شدند است.

يعنى مردم به سوى تجارت منصرف شده، و تو را سر پا بالاى منبر تنها گذاشتند[4].

جابر بن سمرة مى‌گويد: من هيچگاه رسول خدا 6 را نديدم كه نشسته خطبه بخواند، پس اگر كسى برايت حديث كرد كه آن جناب نشسته خطبه خوانده دروغ گفته است‌[5].

مؤلف: اين معنا در رواياتى ديگر نيز آمده.

و در الدر المنثور است كه ابن ابى شيبه از طاووس روايت كرده كه گفت: رسول خدا 6 و ابو بكر و عمر و عثمان همگى ايستاده خطبه مى‌خواندند، و اولين كسى كه بالاى منبر نشست، معاوية بن ابى سفيان بود[6].

[1] عوالى اللئالى، ج 2، ص 57، ح 153.

[2] مجمع البيان، ج 10، ص 287.

[3] الدر المنثور، ج 6، ص 220.

[4] ( 4 و 5) مجمع البيان، ج 10، ص 289.

[5] ( 4 و 5) مجمع البيان، ج 10، ص 289.

[6] الدر المنثور، ج 6، ص 222.