نفس هستند كه مى‌گويند:(الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ إِنَّ رَبَّنا لَغَفُورٌ شَكُورٌ الَّذِي أَحَلَّنا دارَ الْمُقامَةِ مِنْ فَضْلِهِ لا يَمَسُّنا فِيها نَصَبٌ وَ لا يَمَسُّنا فِيها لُغُوبٌ).[1] مؤلف: اين روايت را صاحب مجمع‌[2] نيز از ابى درداء از رسول خدا 6 نقل كرده، و در معناى آن احاديث ديگرى نيز هست، و در مقابل، احاديث ديگرى هست كه مخالف با اينها است، از آن جمله در مجمع البيان از ابن مردويه از عمر از رسول خدا 6 روايت آورده كه در تفسير جمله‌(فَمِنْهُمْ ظالِمٌ لِنَفْسِهِ) فرمود: منظور كافر است‌[3]. ليكن به اين احاديث نبايد اعتناء كرد.

و در تفسير قمى در ذيل جمله‌(لا يَمَسُّنا فِيها نَصَبٌ وَ لا يَمَسُّنا فِيها لُغُوبٌ) از امام نقل كرده كه فرمود: نصب به معناى خستگى و لغوب به معناى كسالت و ضجر است‌[4].

[چند روايت در باره مقدار عمرى كه سپرى شدن آن جاى عذرى براى آدمى نمى‌ماند ((أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْكُمْ ما يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَنْ تَذَكَّرَ))]

و در نهج البلاغه از امير المؤمنين (ع) نقل كرده كه فرمود: آن عمرى كه اگر خدا به آدمى بدهد جاى عذرى برايش باقى نمى‌گذارد، شصت سال است‌[5].

مؤلف: همين روايت را صاحب مجمع البيان نيز از آن جناب نقل كرده‌[6]. و نيز الدر المنثور هم آن را از ابن جرير از آن جناب روايت كرده است‌[7].

و در الدر المنثور است كه حكيم ترمذى در نوادر الاصول، بيهقى در سنن، ابن جرير، ابن منذر، ابن ابى حاتم، طبرانى، ابن مردويه، و بيهقى (در شعب الايمان) همگى از ابن عباس روايت كرده‌اند كه گفت رسول خدا 6 فرمود: چون روز قيامت برسد، صدا مى‌زنند شصت‌ساله‌ها كجايند؟ و اين شصت ساله همان معمرى است كه خداى تعالى در آيه‌(أَ وَ لَمْ نُعَمِّرْكُمْ ما يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَنْ تَذَكَّرَ) در باره‌اش سخن گفته‌[8].

مؤلف: اين معنا به طرق ديگرى از سهل بن سعد و ابو هريره از آن جناب روايت شده‌[9].

[1] الدر المنثور، ج 5، ص 251.

[2] مجمع البيان، ج 8، ص 408.

[3] الدر المنثور، ج 5، ص 252.

[4] تفسير قمى، ج 2، ص 209.

[5] نهج البلاغه، صبحى الصالح، ص 532.

[6] مجمع البيان، ج 8، ص 410.

[7] ( 7 و 8) الدر المنثور، ج 5، ص 254.

[8] ( 7 و 8) الدر المنثور، ج 5، ص 254.

[9] الدر المنثور، ج 5، ص 254.