responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 17  صفحه : 591

خط مستقيم كشيده شده باشد، و در آيه شريفه‌(اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِيمَ) حق را به چنين راهى تشبيه كرده. سپس مى‌گويد: و استقامت انسان به اين معنى است كه همواره ملازم طريقه مستقيم باشد كه خداى تعالى در باره چنين انسانهايى فرموده:(إِنَّ الَّذِينَ قالُوا رَبُّنَا اللَّهُ ثُمَّ اسْتَقامُوا)[1] ولى در صحاح اللغة استقامت را به معناى اعتدال گرفته، و گفته: وقتى مى‌گويند استقام له الامر معنايش اين است كه اين امر براى او در حد اعتدال بود[2].

پس مراد از جمله‌(ثُمَّ اسْتَقامُوا) اين است كه ملازم وسط راه باشند، و دچار انحراف نگردند، و بر سخنى كه گفته استوار باقى بمانند. مثلا در آيه‌(فَمَا اسْتَقامُوا لَكُمْ فَاسْتَقِيمُوا لَهُمْ)[3] معنايش اين است كه ما دام كفار با شما معتدل بودند، شما هم براى آنان اعتدال داشته باشيد و از وسط راه منحرف نگرديد. و در آيه‌(وَ اسْتَقِمْ كَما أُمِرْتَ وَ لا تَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ)[4] معنايش اين است كه: آن طور كه مامور شده‌اى عمل كن، يعنى راه ميانه را پيش بگير، و هواهاى ايشان را پيروى مكن. همه تفسيرهاى مختلفى كه براى اين آيه كرده‌اند به همين معنا كه ما گفتيم برمى‌گردد.

[بيان حسن حال مؤمنين استقامت پيشه و آينده نيكويى كه در انتظارشان است‌]

و اين آيه و آيه بعدش حسن حال مؤمنين را بيان مى‌كند، هم چنان كه آيات قبلش بدى حال كفار را بيان مى‌كرد.

(تَتَنَزَّلُ عَلَيْهِمُ الْمَلائِكَةُ أَلَّا تَخافُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَبْشِرُوا بِالْجَنَّةِ الَّتِي كُنْتُمْ تُوعَدُونَ)- اين آيه شريفه از آينده‌اى كه در انتظار مؤمنين است، و ملائكه با آن به استقبال ايشان مى‌آيند، خبر مى‌دهد. و آن تقويت دلها و دلگرمى آنان و بشارت به كرامت است.

پس ملائكه ايشان را از ترس و اندوه ايمنى مى‌دهند. و ترس هميشه از مكروهى است كه احتمال پيش آمدن دارد، و در مورد مؤمنين يا عذابى است كه از آن مى‌ترسند، و يا محروميت از بهشت است كه باز از آن بيم دارند. و حزن و اندوه هم، همواره از مكروهى است كه واقع شده، و شرى كه پديد آمده، مانند گناهانى كه از مؤمنين سر زده و از آثارش غمنده مى‌شوند و يا خيراتى كه باز به خاطر سهل‌انگارى از آنها فوت شده، و از فوت آن اندوهگين مى‌گردند، و ملائكه ايشان را دلدارى مى‌دهند به اينكه ايشان از چنان خوف و چنين اندوهى در امانند، چون گناهانشان آمرزيده شده، و عذاب از ايشان برداشته شده است.


[1] مفردات راغب، ماده قوم .

[2] صحاح اللغة، ج 5، ص 2017.

[3] سوره توبه، آيه 7.

[4] سوره شورى، آيه 15.

نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی    جلد : 17  صفحه : 591
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست