دين آسمانى هم نشنيده‌ايم .

ليكن اين تفسير درست نيست و ضعفش روشن است، براى اينكه مشركين اعتنايى به نصرانيت نداشتند، هم چنان كه اعتنايى به اسلام نداشتند.

(إِنْ هذا إِلَّا اخْتِلاقٌ)- يعنى اين دين چيزى به جز دروغ و خود ساخته نيست.

(أَ أُنْزِلَ عَلَيْهِ الذِّكْرُ مِنْ بَيْنِنا) اين جمله استفهامى است انكارى، به داعى تكذيب، مى‌خواسته‌اند بگويند: هيچ مرجحى نزد محمد 6 نيست كه به وسيله آن از ما برترى و امتيازى داشته باشد، و به خاطر آن امتياز، قرآن بر او نازل بشود، و بر ما نازل نگردد، بنا بر اين جمله مورد بحث در انكار امتياز، نظير جمله (ما أَنْتَ إِلَّا بَشَرٌ مِثْلُنا)- تو نيستى مگر بشرى مثل ما است كه اختصاص رسالت به آن جناب را انكار مى‌كند.

[اعراض از سخنان آنان و تهديد و تحقيرشان‌]

(بَلْ هُمْ فِي شَكٍّ مِنْ ذِكْرِي بَلْ لَمَّا يَذُوقُوا عَذابِ) اين جمله اعراض از همه گفته‌هاى ايشان است، مى‌فرمايد: ايشان آنچه را كه گفتند از روى ايمان و اعتقاد نبوده، بلكه هنوز در باره ذكر من يعنى قرآن در شكند و احتمال مى‌دهند كه حق باشد.

و اگر به حقانيت آن معتقد نشده‌اند، نه بدان جهت است كه قرآن در دلالت كردن بر حقانيت نبوت و آيت بودنش براى آن، خفايى داشته و از افاده اين معنا قاصر است و نمى‌تواند براى مردم يقين و اعتقاد بياورد، بلكه تعلق دلهاى آنان به عقايد باطل، و پافشارى آنان بر تقليد كوركورانه است، كه ايشان را از نظر و تفكر در دلالت آيت الهى و معجزه او بر نبوت باز مى‌دارد. و در نتيجه در باره اين آيت يعنى قرآن در شكند در حالى كه قرآن آيتى معجزه است.

و جمله‌(بَلْ لَمَّا يَذُوقُوا عَذابِ) اعراضى است از اعراض قبلى، و معنايش اين است كه: انكار قرآن از ناحيه مشركين و ايمان نياوردن آنان به حقانيت آن، ناشى از شكى نيست كه نسبت به آن داشته باشند، بلكه ناشى از روح سركشى و استكبارى است كه دارند، اين روحيه باعث شده كه به حقانيت قرآن اعتراف نكنند، هر چند نسبت به آن يقين داشته باشند و اين سركشى را هم چنان ادامه مى‌دهند تا وقتى كه عذاب را بچشند، آن وقت به حكم اضطرار ناگزير مى‌شوند اعتراف كنند، هم چنان كه اقوام ديگرى كه مثل ايشان بودند، بعد از چشيدن عذاب اعتراف كردند.

و اينكه فرمود: (لَمَّا يَذُوقُوا عَذابِ‌)- هنوز عذاب مرا نچشيده‌اند خود تهديدى است به عذابى كه واقع خواهد شد.