نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 16 صفحه : 505
سابق بر آن
سازگارتر است، رواياتى هم كه از ائمه اهل بيت (ع) رسيده، همين معنا را تاييد
مىكند، و به زودى آن روايات از نظر خواننده خواهد گذشت.
(لا يَحِلُّ لَكَ النِّساءُ مِنْ بَعْدُ وَ لا أَنْ تَبَدَّلَ بِهِنَّ مِنْ
أَزْواجٍ وَ لَوْ أَعْجَبَكَ حُسْنُهُنَّ ...) ظاهر آيه
به فرضى كه مستقل از ما قبل باشد، و اتصال بدان نداشته باشد، اين است كه زنان را
بر آن جناب حرام مىكند، مگر آن زنى كه آن جناب مختارش كند، و آن زن خدا را اختيار
كند، اين كه فرمود: جايز نيست زنان را عوض كنى، خود مؤيد اين احتمال است.
و
ليكن اگر فرض شود كه متصل به ما قبل است كه مىفرمايد:(إِنَّا أَحْلَلْنا لَكَ ...)، در اين صورت مفادش تحريم ماسواى شش
طايفهاى است كه قبلا شمرد.
و
در بعضى روايات از ائمه اهل بيت (ع) آمده كه مراد از آيه شريفه تحريم آن زنانى است
كه در آيه(حُرِّمَتْ عَلَيْكُمْ أُمَّهاتُكُمْ وَ بَناتُكُمْ)[1]
نام برده شدهاند.
پس
معناى كلمه بعد در جمله(لا يَحِلُّ لَكَ النِّساءُ مِنْ
بَعْدُ) بعد از زنانى است كه خدا و رسول را برگزيدند، كه همان نه زن
نامبردهاند، و يا بعد از آنان كه در آيه(إِنَّا أَحْلَلْنا
لَكَ) برايت شمرديم مىباشد، و يا بعد از زنان حلالى كه برايت معين كرديم،
كه بنا به احتمال سوم مقصود زنان محرم خواهد بود.
(وَ لا أَنْ تَبَدَّلَ بِهِنَّ مِنْ أَزْواجٍ)- يعنى و
ديگر نمىتوانى بعضى از همسرانت را طلاق گفته و به جاى آنان همسرانى ديگر بگيرى(إِلَّا ما مَلَكَتْ يَمِينُكَ) يعنى مگر كنيزكان، و اين استثناء از
صدر آيه است، كه مىفرمود:(لا يَحِلُّ لَكَ
النِّساءُ).
(وَ كانَ اللَّهُ عَلى كُلِّ شَيْءٍ رَقِيباً) معناى اين
جمله روشن است، و منظور از آن تحذير، و زنهار دادن مردم است از مخالفت.
(
يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ
يُؤْذَنَ لَكُمْ) ...(مِنَ الْحَقِّ ) كلمه الا استثناء از
نهى است، و جمله الى طعام متعلق است به اذن، و جمله(غَيْرَ ناظِرِينَ إِناهُ) معنايش اين است كه منتظر ورود ظرف
طعام نباشيد، و خلاصه زياد مزاحم او نشويد، كه به انتظار رسيدن طعام زودتر از موعد
حاضر شويد، و در نتيجه وقت بيشترى از او تلف كنيد. جمله (وَ لكِنْ إِذا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذا طَعِمْتُمْ فَانْتَشِرُوا)-
وقتى دعوت مىشويد داخل خانهاش بشويد (نه قبل از موعد)، و وقتى غذا خورديد متفرق
شويد اين