نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 16 صفحه : 302
يك باره به
نعمتهاى خدا كفر مىورزند (51).
پس
تو غم اينان مخور، كه هر دم بر يك مزاجند چون اينها مردگانند، كه وقتى رو
مىگردانند، تو نمىتوانى بشنوانى (52).
و
نيز تو نمىتوانى كوران گمراه را از گمراهى به هدايت بكشانى، و به جز كسانى را كه
به آيات ما ايمان دارند، و تسليم ما هستند نمىشنوانى (53).
بيان
آيات [استدلال بر توحيد و معاد با ياد آورى انزال باران و ديگر افعال خداى تعالى]
اين
آيات سومين فصل از سوره است، كه گفتيم از راه افعال خداى تعالى، بر اصول عقايد
استدلال مىكند، و يا به عبارتى ديگر اسامى افعال خدا را مىشمارد، و غرض عمده از
آن، احتجاج بر مساله معاد است.
و
از آن جا كه عمده انكار و لجاجت مشركين متوجه به معاد است، و انكار آن مايه لغويت
احكام و شرايع است، و در نتيجه مساله توحيد هم لغو مىشود، لذا دنبال احتجاج بر مساله
معاد، رسول گرامىاش را از تاثير دعوتش در آنان مايوس نموده، و دستور مىدهد تنها
به دعوت كسانى بپردازد كه در نفسشان استعداد ايمان و صلاحيت اسلام و تسليم شدن در
برابر حق باشد.
(
اللَّهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّياحَ فَتُثِيرُ سَحاباً فَيَبْسُطُهُ فِي السَّماءِ
كَيْفَ يَشاءُ) ...(إِذا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ ) كلمه
اثاره به معناى تحريك و هم به معناى پاشاندن است. و كلمه سحاب
به معناى ابر است. و سماء جهت بالا را گويند. پس هر چه بالاى سر آدمى
قرار دارد، و سايه بر سرش بيفكند سماء است. كلمه كسف - به
كسره كاف و فتحه سين- جمع كسفة به معناى قطعه است. و كلمه
ودق به معناى مقدارى از باران است. و كلمه خلال جمع
خلة ، به معناى شكاف است.
و
معناى آيه اين است كه: خدا آن كسى است كه بادها را مىفرستد، و بادها ابرها را به
حركت در آورده، و منتشر مىكند، و ابرها در جهت جو بالاى سر شما گسترده گشته، هر
جور كه خداى سبحان بخواهد بسط مىيابد، و خدا آنها را قطعه قطعه روى هم سوار، و
درهم فشرده مىكند، سپس مىبينى كه مقدارى باران از شكاف ابرها بيرون مىآيد، و
چون به مردمى كه خدا مىخواهد، برسد، آن مردم خوشحال مىشوند، و به يكديگر بشارت
مىدهند، چون ماده
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 16 صفحه : 302