موقف شفاعت كبرى است. بعضى‌[1] ديگر گفته‌اند: مراد از آن بهشت است. و بعضى‌[2] ديگر گفته‌اند: بيت المقدس است، كه بنا بر اين قول آيه شريفه وعده‌اى است در خصوص معراج، البته معراج دوم، كه مى‌فرمايد: بعد از آنكه ما تو را در معراج اول به بيت المقدس برديم، بزودى تو را بدانجا برمى‌گردانيم. بعضى‌[3] ديگر گفته‌اند: مراد از آن هر امر محبوبى است كه دلخواه آن جناب باشد. كه اين معناى آخرى با همه اقوال قبلى و يا بيشتر آنها منطبق مى‌شود.

اما آنچه كه دقت در سياق آيات سوره به دست مى‌دهد، اين است كه: آيه شريفه تصريحى باشد به آنچه كه داستان مزبور در اول سوره به آن اشاره مى‌كرد، و آيات بعد از آن هم مؤيد آن است.

چون خداى تعالى در اول سوره، داستان بنى اسرائيل و موسى (ع) را نقل كرد، و مفصل بيان داشت كه چه منت‌ها بر آنان نهاد، امنيت، سلامتى، عزت، و تمكن به آنان داد، بعد از آن كه ذليل و زبون دست آل فرعون بودند، و فرعونيان پسرانشان را مى‌كشتند، و زنانشان را زنده مى‌گذاشتند.

و اين داستان به دلالت التزامى دلالت مى‌كند بر اينكه مى‌خواهد به همه مؤمنين وعده‌اى جميل دهد، كه به زودى از فتنه‌ها و شدائد و عسرتى كه گرفتارش هستند نجاتشان مى‌دهد، و دينشان را بر همه اديان تقديم و برترى مى‌بخشد، و آنان را بعد از آنكه در زمين جايى نداشتند، در زمين مكنت مى‌دهد، و اين دلالت التزامى را مطلع سوره نيز تاييد مى‌كند.

آن گاه بعد از آنكه از نقل داستان مذكور فارغ شد، فرمود: حكمت واجب مى‌كند كتابى نازل شود، تا هم مردم را به سوى حق راهنما و تذكر باشد و هم اتمام حجت باشد، تا به وسيله آن كتاب، خود را از عذاب خدا حفظ كنند، هم چنان كه چنين كتابى بر موسى نازل كرد، البته بعد از آنكه قرون اولى و نسل‌هاى گذشته را هلاك ساخته بود، و هم چنان كه كتابى بر پيامبر نازل كرد، هر چند كه مردم او را از باب عنادى كه با حق داشتند تكذيب كردند، و دنيا را بر آخرت ترجيح دادند.

و اين سياق هر شنونده‌اى را اميدوار مى‌سازد، كه خداى تعالى به زودى آنچه را كه به اشاره و به دلالت التزامى فهماند صريحا بيان مى‌كند، در چنين زمينه‌اى اگر بشنود كه خداى تعالى مى‌فرمايد:(إِنَّ الَّذِي فَرَضَ عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لَرادُّكَ إِلى‌ مَعادٍ)، بدون درنگ مى‌فهمد، كه منظور همان وعده جميلى است كه منتظرش بود، مخصوصا كه در اولش فرمود: آن كسى كه‌

[1] ( 1 و 2 و 3) روح المعانى، ج 20، ص 129.

[2] ( 1 و 2 و 3) روح المعانى، ج 20، ص 129.

[3] ( 1 و 2 و 3) روح المعانى، ج 20، ص 129.