ايمان آوريم عرب ما را از سرزمينمان مى‌ربايند، و سپس جوابهايى از آن داد، اينك در اين آيات داستان قارون بنى اسرائيل را خاطرنشان فرموده، تا از اين داستان عبرت بگيرند، چون حال و وضع قارون درست حال و روز مشركين را مجسم مى‌كند، و چون كفر او، كارش را به آن عاقبت زشت كشانيد، پس مشركين نيز بترسند از اينكه مثل آنچه كه بر سر قارون آمد، بر سرشان بيايد زيرا خداى تعالى از مال دنيا آن قدر به او روزى داده بود كه سنگينى كليد گنجينه‌هايش مردان نيرومند را هم خسته مى‌كرد، و در اثر داشتن چنين ثروتى خيال مى‌كرد كه او خودش اين ثروت را جمع‌آورى كرده، چون راه جمع‌آورى آن را مى‌دانسته و خودش فكر بوده و حسن تدبير داشته، اين فكر او را مغرور نمود، پس از عذاب الهى ايمن و خاطر جمع شد، و زندگى دنيا را بر آخرت ترجيح داده و در زمين فساد برانگيخت، خداى تعالى هم او و خانه او را در زمين فرو برد، نه آن خوش فكرى و حسن تدبيرش، مانع از هلاكت او شد و نه آن جمعى كه دورش بودند.

(إِنَّ قارُونَ كانَ مِنْ قَوْمِ مُوسى‌ فَبَغى‌ عَلَيْهِمْ وَ آتَيْناهُ مِنَ الْكُنُوزِ ما إِنَّ مَفاتِحَهُ لَتَنُوأُ بِالْعُصْبَةِ أُولِي الْقُوَّةِ) در مجمع البيان گفته: كلمه بغى به معناى برترى‌طلبى بدون حق است و نيز گفته: كلمه مفاتح جمع مفتح است، هم چنان كه كلمه مفاتيح جمع مفتاح است، و معناى هر دو يكى است، و آن عبارت است از هر چيزى كه قفلها را باز مى‌كند، و نيز گفته:

ناء بحمله ينوء نوءا، معنايش اين است كه كسى بارش را با اينكه برايش سنگين بود از زمين بلند كرد[1] ديگران‌[2] گفته‌اند: ناء به الحمل معنايش اين است كه: بار او از شدت سنگينى كمرش را خوابانيد. و اين معنا با آيه شريفه موافق‌تر است.

و نيز در مجمع البيان گفته: كلمه عصبة به معناى جماعتى بهم پيوسته است، ولى در عدد آن اختلاف است، بعضى گفته‌اند: عصبه ما بين ده نفر تا پانزده نفر را گويند- نقل از مجاهد-. و بعضى ديگر گفته‌اند: ما بين ده تا چهل را عصبه گويند- نقل از قتاده-. و بعضى ديگر گفته‌اند: عصبه به معناى چهل نفر است.- نقل از ابى صالح‌[3]-.

بعضى ديگر گفته‌اند ما بين سه تا ده نفر است- نقل از ابن عباس-. و بعضى ديگر گفته‌اند: به معناى جماعتى است كه به يكديگر تعصب بورزند[4].

و ليكن كلام برادران يوسف كه به پدر گفتند: (وَ نَحْنُ عُصْبَةٌ)- ما عصبه هستيم [5]

[1] ( 1 و 2 و 3 و 4) مجمع البيان، ج 7، ص 265.

[2] ( 1 و 2 و 3 و 4) مجمع البيان، ج 7، ص 265.

[3] ( 1 و 2 و 3 و 4) مجمع البيان، ج 7، ص 265.

[4] ( 1 و 2 و 3 و 4) مجمع البيان، ج 7، ص 265.

[5] سوره يوسف، آيه 8.