(فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ آذَنْتُكُمْ عَلى‌ سَواءٍ) كلمه ايذان به طورى كه گفته‌اند از اذن گرفته شده كه به معناى علم به اجازه است در كارى. آن گاه به طور مجاز در مطلق علم استعمال شده و از آن افعالى اشتقاق يافته و بسيارى از موارد متضمن معناى تهديد و انذار نيز مى‌شود.

و كلمه على سواء على الظاهر حال از مفعول آذنتكم است، و معناى آن اين است كه: اگر از دعوت تو اعراض كردند، و از اينكه با قبولى دين توحيد تسليم خدا شوند روى گردانيدند، پس به ايشان بگو من به شما اعلام مى‌كنم كه شما از اين اعراض خود در خطر مى‌باشيد، چون شما در اينكه من اعلامتان كنم، و يا در خود خطر قرار گيريد مساوى هستيد، (و به عبارت ديگر: در اعلام كردن من همه مساوى هستيد، و يا در مخاطره بودن همه برابريد) بعضى از مفسرين گفته‌اند: مقصود اعلام به جنگ است. ولى اين معنا در سوره‌هاى مكى دور به نظر مى‌آيد.

[اعلام خطر رسول خدا 6 به مشركان استهزاء كننده‌]

(وَ إِنْ أَدْرِي أَ قَرِيبٌ أَمْ بَعِيدٌ ما تُوعَدُونَ إِنَّهُ يَعْلَمُ الْجَهْرَ مِنَ الْقَوْلِ وَ يَعْلَمُ ما تَكْتُمُونَ) اين آيه تتمه كلام رسول خدا 6 است، كلامى كه مامور شده آن را ابلاغ نمايد. و منظور از جمله‌(ما تُوعَدُونَ) همان تهديد در جمله‌(آذَنْتُكُمْ عَلى‌ سَواءٍ) است.

رسول خدا 6 نخست مامور شد ايشان را از خطرى كه در اعراض از اسلام هست هشدار دهد، و سپس مامور شد علم به دورى و نزديكى وقوع آن خطر را از خود نفى كند، و بى‌علمى خود را چنين تعليل كند كه علم به گفته‌هاى علنى ايشان كه همان طعن بر اسلام و استهزاء به آن است- و گفته‌هاى پنهانى آنان، منحصرا مخصوص به خداى تعالى است، و تنها او است كه عالم به حقيقت امر است.

از اينجا به دست مى‌آيد كه منشا متوجه شدن عذاب به كفار آن طعنه‌هايى بوده است كه در ظاهر به اسلام مى‌زدند، و هم آن نقشه‌هايى كه پنهان مى‌داشتند، گويى كه فرموده:

اگر اينان مستحق عذاب شدند به خاطر اظهاراتى است كه عليه اين دعوت الهى كردند، و آن نقشه‌هايى كه پنهان داشتند، پس ايشان را به آن عذاب تهديد كن، و ليكن از آنجايى كه تو اطلاعى از ظاهر و باطن آنان ندارى، و نمى‌دانى كه جرمشان چقدر استحقاق عذاب دارد، و آيا استحقاق عذاب نزديك دارند، يا دور، لذا چنين علمى را از خودت نفى كن، و آن را تنها