گرفت و خوارشان خواهد ساخت و دشمن آن قدر از ايشان بكشد و اسير كند تا آن كه غرور و طغيانشان فروكش نموده دوباره به سوى اطاعت خدا برمى‌گردند، در آن وقت خدا هم به نعمت و رحمت خود برگشته باز سرو سامانى به ايشان خواهد داد، باز براى بار دوم طغيان خواهند ورزيد و خدا هم به عذاب خود برمى‌گردد.

از اين بيان اين نتيجه به دست مى‌آيد كه آيات هفتگانه مورد بحث به منزله توطئه و زمينه‌چينى براى بيان جريان همين سنت است در امت اسلام، و در حقيقت اين چند آيه نظير جمله معترضه است ميان آيه اول و آيه نهم.

[اشاره به مورد استعمال كلمه كتاب در قرآن مجيد و وجه اينكه وكيل گرفتن غير خدا شرك است‌]

(وَ آتَيْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ جَعَلْناهُ هُدىً لِبَنِي إِسْرائِيلَ أَلَّا تَتَّخِذُوا مِنْ دُونِي وَكِيلًا).

كلمه كتاب در بسيارى از موارد در قرآن كريم بر مجموع شرايعى كه بر مردمى واجب شده، و در آنچه از عقايد و اعمال اختلاف داشته‌اند داورى مى‌كرده، اطلاق شده است، و اطلاقش بر اين معنا خود دليل بر اين است كه كتاب مشتمل بر وظايفى اعتقادى و عملى است كه بايد به آن معتقد شده و عمل كنند، و بعيد نيست كه به خاطر همين جهت فرموده: ما كتاب را براى موسى فرستاديم و نفرمود: تورات را فرستاديم تا بفهماند كه كتاب نامبرده مشتمل بر شرايطى است كه اخذ و عمل به آنها بر آنان فرض و واجب است.

و از همين جا روشن مى‌شود كه جمله:(وَ جَعَلْناهُ هُدىً لِبَنِي إِسْرائِيلَ) به منزله تفسير براى فرستادن كتاب است و هدايت بودن آن همين است كه شرايع پروردگارشان را برايشان بيان مى‌كند، شرايعى كه اگر به آنها معتقد شوند و عمل كنند به سوى حق راه مى‌يابند و به سعادت دو سرا نائل مى‌گردند.

و كلمه: ان در جمله:(أَلَّا تَتَّخِذُوا مِنْ دُونِي وَكِيلًا) تفسيريه است و مدخول ان، محصل همه آن معارفى است كه كتاب هدايتشان مشتمل بر آنست.

پس برگشت معناى آيه به اين است كه محصل آن معارفى كه كتاب بيانش مى‌كند و ايشان را به آن راهنمايى مى‌نمايد اين است كه ايشان را از شرك به خدا نهى مى‌كند، و از اينكه چيزى غير خدا را وكيل خود بگيرند زنهار مى‌دهد و بنا بر اين جمله:(أَلَّا تَتَّخِذُوا مِنْ دُونِي وَكِيلًا) تفسير جمله:(وَ جَعَلْناهُ هُدىً لِبَنِي إِسْرائِيلَ) خواهد بود، البته اين در صورتيست كه ضمير در جمله: لا تتخذوا به بنى اسرائيل برگردد، هم چنان كه ظاهر هم همين است، و اما اگر احتمال دهيم كه به موسى و بنى اسرائيل هر دو برگردد در اين صورت تفسير همه جملات قبل، خواهد بود.