را كه به دستش از پيش كرده از ياد برده و ما بر دلهايشان پوشش‌ها نهاده‌ايم كه آيه‌هاى ما را نمى‌فهمند و گوشهايشان را گران كرديم، بنا بر اين اگر به سوى هدايتشان بخوانيم هرگز و هيچ وقت هدايت نيابند (57).

پروردگارت آمرزگار رحيم است، اگر آنان را به اعمالى كه كرده‌اند مؤاخذه مى‌كرد در عذابشان تعجيل مى‌كرد (چنين نيست) بلكه موعدى دارند كه هرگز در قبال آن گريزگاهى نيابند (58).

اين دهكده‌ها هنگامى كه ستم كردند هلاكشان كرديم و براى هلاك كردنشان موعدى نهاديم (59).

بيان آيات‌

اين آيات متصل به آيات قبل است و در پى همان آيات سير مى‌كند و به بيان اينكه اين اسباب ظاهرى و زخارف فريبنده دنيوى كه زينت حيات هستند به زودى زوال و نابودى بر آنها عارض مى‌شود مى‌پردازد، و براى انسان روشن مى‌كند كه مالك نفع و ضرر خويش نيست، و آنچه براى انسان مى‌ماند همان عمل او است كه بر طبقش كيفر و يا پاداش مى‌بيند.

در اين آيات ابتدا، مساله قيام قيامت مطرح شده، و بيان مى‌فرمايد كه هر انسانى تك و تنها بدون اينكه كسى به غير از عملش همراه او باشد محشور مى‌گردد، و سپس مساله امتناع ابليس از سجده بر آدم و فسقش نسبت به امر پروردگار را ذكر مى‌كند كه پيروانش او و ذريه او را اولياى خود مى‌گيرند، و به جاى خدا او را كه دشمن ايشان است سرپرست خود اتخاذ مى‌كنند. آن گاه دو باره مساله قيامت را عنوان مى‌كند كه در آن روز خداوند خود پيروان شيطان و نيز شيطانها را كه شريك خدايش گرفته بودند احضار مى‌كند، در حالى كه رابطه ميان آنان قطع شده باشد. و در آخر آياتى چند در خصوص وعده و وعيد آمده و مجموع آيات از نظر هدف با آيات قبل متصل است.

(وَ يَوْمَ نُسَيِّرُ الْجِبالَ وَ تَرَى الْأَرْضَ بارِزَةً وَ حَشَرْناهُمْ فَلَمْ نُغادِرْ مِنْهُمْ أَحَداً).

ظرف يوم متعلق به مقدرى است، و تقدير كلام و اذكر يوم نسير- بياد آر روزى را كه به راه مى‌اندازيم مى‌باشد، و به راه انداختن كوه‌ها به اين است كه آنها را از جاى خود بركند.

و خداى تعالى اين معنا را در چند جا با تعبيراتى مختلف بيان فرموده، يك جا فرموده: