نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 13 صفحه : 416
[وظيفه پيامبر 6
تلاوت آيات و تبليغ وحى است و جز خدا مرجعى ندارد]
(وَ اتْلُ ما أُوحِيَ إِلَيْكَ ...) در مجمع البيان گفته است: جمله لحد اليه و همچنين
التحد از ماده لحد به معناى ميل كردن است، يعنى ميل كرد به سوى
او[1].
و بنا به گفته وى كلمه ملتحد اسم مكان از
التحاد (ميل كردن) است، يعنى محل ميل كردن. و مراد از(كِتابِ رَبِّكَ) قرآن و يا لوح محفوظ است. و گويا دومى
با جمله(لا مُبَدِّلَ لِكَلِماتِهِ)
مناسبتر است. همانطور كه قبلا هم گفتيم گفتار در اين آيات معطوف به ما قبل داستان
اصحاب كهف است، به همين جهت مناسبتر اين است كه بگوييم جمله و اتل
... عطف است بر جمله(إِنَّا جَعَلْنا
ما عَلَى الْأَرْضِ ...) و معنايش اين مىشود كه: تو
اى رسول گرامىام خودت را بر اثر كفر ورزيدن مردم و از تاسف خوردن بر آنان به
هلاكت مينداز، آنچه از كتاب پروردگارت به تو وحى مىشود تلاوت كن، زيرا هيچ چيز
كلمات او را تغيير نمىدهد، چون كلمات او حق و ثابت است. و نيز براى اينكه تو غير
از خدا و كلمات او ديگر جايى ندارى كه دل به سوى آن متمايل سازى.
از اينجا روشن مىشود كه هر يك از دو جمله(لا مُبَدِّلَ لِكَلِماتِهِ) و جمله(وَ لَنْ تَجِدَ مِنْ دُونِهِ مُلْتَحَداً) براى تعليلى جداگانه است و در حقيقت دو حجت جداى از همند براى تعليل
آن امرى كه در جمله و اتل بود و شايد به همين جهت است كه خطاب در
جمله(وَ لَنْ تَجِدَ ...)
مخصوص رسول خدا 6 شده است. با اينكه حكم در آن عمومى است و مخصوص به آن جناب
نيست، چون به غير از خدا هيچ ملتحدى براى احدى نيست نه تنها براى پيغمبر.
ممكن هم هست كه منظور از جمله(وَ لَنْ تَجِدَ ...) اين باشد كه: تو، آرى، شخص
تو، به خاطر اينكه رسول هستى، مانند ديگران مراجع متعدد ندارى. تو جز يك نفر كه آن
هم فرستنده تو است ملتحد ديگرى ندارى. و بنا بر اين، مناسبتر اين است كه بگوييم
جمله(لا مُبَدِّلَ لِكَلِماتِهِ) يك
حجت است و سفارش اين است كه: اين آيات را كه مشتمل بر دستور خدا به تبليغ است براى
ايشان بخوان چون كلمهاى است الهى كه تغيير و دگرگونى نمىپذيرد، و تو فرستاده
اويى، و جز اينكه به سوى فرستندهات تمايل نموده رسالت او را اداء كنى وظيفه ديگرى
ندارى.
مؤيد اين معنا كلام ديگر خداى تعالى است كه در جاى ديگر مىفرمايد: