نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 1 صفحه : 363
ضرر پيش پاى ما نهاده
است.
تازه همه اين
سه مرحله رد و قبول و توقف، بعد از عرضه خبر بموازين، در صورتى است كه ما خبرشناس
و اهل خبره اينكار باشيم، اما در خصوص اخبارى كه مهارتى براى تشخيص صحت و سقم
مضمون آنها نداريم، بناى عقلايى و راهى كه عقل پيش پاى ما گذاشته، اين است كه باهل
خبره در آن فن مراجعه نموده، هر چه آنان حكم كردند بپذيريم، (دقت بفرمائيد).
اين، آن روشى
است كه فطرت ما در اجتماع انسانى بنا بر آن نهاده، و نيز ميزانى است كه دين خدا هم
براى تشخيص حق از باطل نصب كرده، و بناى دين هيچ مغايرتى با بناى فطرت ندارد، بلكه
عين همانست، چه، دستور دينى اين است كه يك يك اخبارى كه براى مسلمانان نقل ميشود،
بر كتاب خدا عرضه كنند، اگر صحتش و يا سقمش روشن شد، كه تكليف روشن است، و اگر
بخاطر شبههاى كه در خصوص يك خبر است، نتوانستيم با مقايسه با كتاب خدا صحت و سقمش
را دريابيم، بايد توقف كرد، و اين دستور در روايات متواترهاى از رسول خدا 6 و
ائمه اهل بيتش ع بما رسيده، البته اين دستور در خصوص مسائل غير فقهى است، چون در
مسائل فقهى معيار در تشخيص روايت درست از نادرست، بحث مفصل و جداگانهاى دارد، كه
در اصول فقه متعرض آن شدهاند.
بحث فلسفى
[در باره تاثير اراده در افعال خارق العاده، سحر، كهانت و احضار ارواح)]
جاى هيچ
ترديد نيست كه بر خلاف عادت جاريه، افعالى خارق العاده وجود دارد، حال يا خود ما
آن را بچشم ديدهايم، و يا آنكه بطور متواتر از ديگران شنيده و يقين پيدا كردهايم،
و بسيار كم هستند كسانى كه از افعال خارق العاده چيزى يا كم و يا زياد نديده و
نشنيده باشند، و بسيارى از اين كارها از كسانى سر مىزند كه با اعتياد و تمرين،
نيروى انجام آن را يافتهاند، مثلا ميتوانند زهر كشنده را بخورند و يا بار سنگين و
خارج از طاقت يك انسان عادى را بردارند، و يا روى طنابى كه خود در دو طرف بلندى
بستهاند راه مىروند، و يا امثال اينگونه خوارق عادت.
و بسيارى
ديگر از آنها اعمالى است كه بر اسباب طبيعى و پنهان از حس و درك مردم متكى است، و
خلاصه صاحب عمل باسبابى دست مىزند كه ديگران آن اسباب را نشناختهاند، مانند كسى
كه داخل آتش ميشود و نميسوزد، بخاطر اينكه داروى طلق بخود ماليده، و يا نامهاى
مينويسد كه غير خودش كسى خطوط آن را نمىبيند، چون با چيزى (از قبيل آب پياز،
مترجم) نوشته، كه جز در هنگام برخورد آن بآتش خطوطش ظاهر نميشود.
نام کتاب : ترجمه تفسیر المیزان نویسنده : علامه طباطبایی جلد : 1 صفحه : 363