توحید - مطهری، مرتضی - کتابخانه مدرسه فقاهت

نام کتاب : توحید نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 45

خداشناسی که در هر کسی می‌گویند هست مربوط نیست . چنین حسی هم وجود نداشته باشد ، چون بشر عقل دارد ، فکر دارد ، علم دارد . از راه علم و فکر و فلسفه ، از راه مطالعه کردن اشیاء و واقعیات خارجی می‌تواند خدا را بشناسد . تازه این هم به سه کیفیت است . یکی از راه نظم موجودات : موجوداتی را می‌بیند و در این موجودات نظمی مشاهده می‌کند و می‌گوید این‌ نظم بدون نظم دهنده‌ای که مدبر باشد امکان پذیر نیست . همه اینها را ما توضیح می‌دهیم . یکی دیگر از راه خلق است ، به نظم کاری ندارد . می‌گوید این عالم پیدا شده ، حادث است ، مخلوق است ، نبوده و پیدا شده ، چون‌ پیدا شده است ، پیدا کننده لازم دارد ، حادث است ، محدث لازم دارد .
این به نظم در اینجا کار ندارد . از آن جهت که این پیدا شده‌ای هست .
پیدا کننده برایش جستجو می‌کند . راه سوم راه هدایت است . یعنی چه ؟ یعنی می‌خواهد بگوید این موجودات مخلوق ، این خلق شده‌ها ، به پیدایشش من‌ کار ندارم ، به نظم موجودی هم که الان دارند من کار ندارم ، یک چیز دیگری‌ ماورای همه اینها من در اشیاء مشاهده می‌کنم و آن مسأله هدایت است .
هدایت یعنی چه ؟ نظم مربوط به ساختمان بود ، این مربوط به مسیر حرکت‌ است . می‌بینم که هر مخلوقی در مسیر خودش که حرکت می‌کند کأنه حرکت‌ خودش را از روی آگاهی انجام می‌دهد ، یعنی یک قدرتی هست که او را در مسیر خودش هدایت می‌کند . برای اینکه بدانیم در قرآن ما تمام اینها هست‌ ، به طور اشاره عرض می‌کنم : " « سبح اسم ربک الاعلی ، الذی خلق فسوی ، و الذی قدر فهدی ، و الذی‌ اخرج المرعی ، فجعله غثاء احوی »" [1] .
" « الذی خلق »" خدا را به عنوان خالق می‌شناسد . قرآن پر است [ از این مضمون ] که موجودات را به عنوان اینکه مخلوق هستند آیت حق می‌داند ، یعنی خدا را به عنوان خالق [ معرفی می‌کند ] . آیات دیگری داریم که‌ موجودات را به عنوان اینکه منظم هستند و نظم دارند ، نظم حکیمانه‌ای‌ دارند ، آیت خدا می‌داند ، یعنی خدا را به عنوان ناظم و مدبر عالم معرفی‌ می‌کند . آیاتی هم داریم که خدا را به عنوان هادی و راهنمای موجودات در مسیرشان معرفی می‌کند .

[1] اعلی / 1 - [5]

نام کتاب : توحید نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 45

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست