نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 161
علم قدیم با علم جدید ، مثلا طب قدیم و طب جدید ، هندسه قدیم ، هندسه
جدید ، علم النفس قدیم و علم النفس جدید ، گیاه شناسی قدیم و گیاه
شناسی جدید و . . . تفاوت ماهوی ندارند ، یعنی چنین نیست که مثلا کلمه (
طب ) در قدیم نام یک علم بود و در جدید نام یک علم دیگر . طب قدیم و
طب جدید هر دو دارای تعریف واحد هستند . ( طب ) به هر حال عبارت است
از معرفت احوال و عوارض بدن انسان .
تفاوت طب قدیم و طب جدید یکی در شیوه تحقیق مسائل است که طب جدید
از طب قدیم تجربیتر است و طب قدیم از طب جدید استدلالیتر و قیاسیتر
است ، و دیگر در نقص و کمال است ، یعنی طب قدیم ناقصتر و طب جدید
کاملتر است . و همچنین سایر علوم .
اما ( فلسفه ) در قدیم و جدید یک نام است برای معانی مختلف و
گوناگون ، و به حسب هر معنی تعریف جداگانه دارد . چنانکه خواندیم در
قدیم گاهی کلمه فلسفه نام ( مطلق علم عقلی ) بود و گاهی این نام اختصاص
مییافت به یکی از شعب یعنی علم مابعدالطبیعه یا فلسفه اولی ، و در جدید
این نام به معانی متعدد اطلاق شده و بر حسب هر معنی یک تعریف جداگانه
دارد .
جدا شدن علوم از فلسفه :
یک غلط فاحش رایج در زمان ما که از غرب سرچشمه گرفته است و در میان
مقلدان شرقی غربیان نیز شایع است ، افسانه جدا شدن علوم از فلسفه است .
یک تغییر و تحول لفظی که به
نام کتاب : آشنایی با علوم اسلامی 1 نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 161