نام کتاب : فطرت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 73
خودش ایستاده و شده مثل مادر ، در نظر او با یک بیگانه هیچ فرق نمیکند
.
حیواناتی هم که اجتماعی زندگی میکنند باز عملشان عمل انتخابی نیست
بلکه عمل انتصابی است ، یعنی از ناحیه طبیعت برای این کار انتخاب
شدهاند و کارشان را به صورت جبری یعنی به صورت لا یتخلف که امکان تخلف
نیست انجام میدهند . مثلا زنبور عسل یا بعضی از مورچهها ( موریانهها )
حیوانهای اجتماعی هستند ، همچنین آهوها تا حد زیادی حیوانهای اجتماعی
هستند ، ولی اینها هم این عملشان یک نوع عمل غریزی است یعنی یک نوع
عمل خود به خودی و نیمه آگاهانه است و نه انتخابی ، بلکه از اول از
ناحیه طبیعت تعیین شدهاند و نمیتوانند از آنچه که هستند تخلف کنند .
این است گرایشهای حیوان .
ولی انسان گرایشهایی دارد که آن گرایشها اولا با " خود محوری " قابل
توجیه نیست و اگر توجیهاتی کردهاند این توجیهات همه محل بحث و قابل
ایراد و اشکال است و ثانیا شکل انتخابی و آگاهانه دارد ، و به هر حال
اینها اموری است که ملاک و معیار انسانیت شناخته میشود . اگر تمام
مکتبهای جهان از " انسانیت " دم میزنند ، " انسانیت " یعنی همین
گرایشها و همین امور ، یعنی غیر از اینها چیزی نیست . امروز هم تمام
مکتبهای دنیا اعم از مکتبهای الهی ، مادی و شکاک هر چه بگویید بالاخره
مسائلی را در مورد انسان مطرح میکنند که این مسائل ، مسائل مافوق حیوانی
تلقی میشوند . ما ابتدا باید این مسائل را طرح کنیم ، بعد ببینیم آیا
اینها برای انسان فطری هستند یا فطری نیستند ، اگر فطری نباشند چه باید
نتیجه بگیریم و اگر فطری باشند چگونه نتیجه
نام کتاب : فطرت نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 73