37- آيا خلود در آتش با عدل الهى سازگار است؟

در سوره مباركه هود آيه 106 مى‌خوانيم‌ «فَأَمَّا الَّذِينَ شَقُوا فَفِي النَّارِ لَهُمْ فِيها زَفِيرٌ وَ شَهِيقٌ خالِدِينَ فِيها» اما آنها كه شقاوتمند شدند در آتشند و براى آنها زفير و شهيق است، جاودانه در آن خواهند ماند) با توجه به آيه شريفه اين سؤال مطرح مى‌شود كه چگونه مى‌توان پذيرفت كه انسانى تمام عمر خود را كه حد اكثر صد سال بوده است، كار بد كرده، و در كفر و گناه غوطه‌ور بوده، ولى در برابر يكصد سال گناه، هزاران ميليون سال كيفر ببيند؟!

آنها كه اين ايراد را مطرح مى‌كنند از يك نكته اساسى غافلند و آن فرق ميان مجازاتهاى قرار دادى و مجازاتهاى تكوينى است كه نتيجه طبيعى اعمال و يا زندگى كردن در كنار خود اعمال است.

توضيح اينكه: گاهى قانونگذار قانونى وضع مى‌كند كه هركس مرتكب فلان خلاف شود بايد فلان مقدار جريمه مالى بدهد، يا فلان مدت در زندان بماند، مسلماً در چنين جائى بايد تناسب «جرم» و «جريمه» در نظر گرفته شود، هرگز براى يك كار كوچك مجازات اعدام يا حبس ابد نمى‌توان قرار داد، و به عكس براى كار مهمى همچون قتل نفس يك روز زندان بى‌معنى است، حكمت و عدالت ايجاب مى‌كند كه اين دو با هم كاملًا متناسب باشد.

ولى كيفرهائى كه در حقيقت اثر طبيعى عمل است و خاصيت تكوينى آن محسوب مى‌شود، و يا نتيجه حضور خود عمل در برابر انسان است اين گفتگوها را نمى‌پذيرد، خواه در مورد آثار عمل در اين جهان باشد يا در جهان ديگر.